خانواده

آشنایی با حق و حقوق کودکان طلاق

  • کودکان طلاق، دسته‌ای از کودکان هستند که باید حقوق حقه آنها را مورد توجه بسیار قرار داد. نخستین موضوع در خصوص این قبیل کودکان، به رسمیت شناختن حقوق آنها است. یکی از مواردی که در این زمینه باید به آن پرداخته شود، حق ملاقات آنها با والدین است که تحت حضانت او قرار ندارد.

 

یکی از حقوقی که در پیمان نامه حقوق کودک برای کودکان مطرح شده، حق پیوند خانوادگی یا برخورداری از خانواده مناسب است. همچنین کودکان باید شرایط لازم را برای برخورداری از خانواده مناسب داشته باشند.

در ماجرای حق و حقوق کودکان در قبال پدر و مادرهای خود، حتما باید اتفاق بدی میان والدین رخ بدهد و آنها از هم جدا شوند یا یکی از آنها جان خود را از دست بدهد تا بحث حضانت به میان آید. به عبارتی بعد از یکی از این وقایع تلخ است که بحث کودک مال چه  کسی است؟، مطرح می‌شود و در این میان قانون است که معلوم می‌کند تکلیف نگهداری کودک در این مرحله جدید با کیست. برابر قانون وظیفه نگهداری کردن از کودک با پدر و مادر است و در صورت مرگ مادر یا جدایی آنها از یکدیگر است که باید تکلیف این حق نیز معلوم شود. در قدم اول به بررسی حضانت کودک بعد از جدایی پدر و مادر می‌پردازیم و سپس در صورت خدای نکرده مرگ یکی از آنها به شما می‌گوییم تکلیف نگهداری فرزند را چه کسی برعهده دارد.

مواد 8، 9، 18، 20 و 21 پیمان‌نامه حقوق کودک به این موضوع پرداخته است که کودکان در موقعیتها و زمانهای مختلف اعم از این‌که والدین در کنار هم زندگی کنند یا از یکدیگر جدا شده باشند، لازم است از حق ارتباط با والدین و داشتن خانواده مناسب بهره‌مند باشند.

وقتی هر دو زنده هستند

در مواردی که طلاق رخ می‌دهد یعنی زمانی که پدر و مادر زنده هستند و البته هر دو دوست دارند که فرزندشان را نزد خود نگه دارند این  دادگاه است که باید تکلیف این دعوا را روشن کند. برابر قانون و در شرایط معمولی چه دختر و چه پسر تا هفت سالگی، حضانتشان با مادر است که به نفع سلامت روحی کودک است. پس از سن هفت سالگی هم باید معلوم شود که حالا کودک باید نزد چه کسی زندگی کند. این دادگاه است که باید تکلیف این مساله را نیز معلوم کند. در این میان ممکن است که بنا بر مصلحت کودک، وی را دوباره در اختیار مادرش قرار دهند، البته این تصمیم‌گیری‌ها برای کودک تا سن بلوغ است و بعد از این سن خود اوست که تعیین می‌کند دوست دارد نزد کدام یک بماند. قانون مدنی سن بلوغ را برای دختران 9 سال و برای پسران 15 سال در نظر گرفته است.

کودکان طلاق، دسته‌ای از کودکان هستند که باید حقوق حقه آنها را مورد توجه بسیار قرار داد. نخستین موضوع در خصوص این قبیل کودکان، به رسمیت شناختن حقوق آنها است. یکی از مواردی که در این زمینه باید به آن پرداخته شود، حق ملاقات آنها با والدین است که تحت حضانت او قرار ندارد. این حق قابل اسقاط و اعراض نیست و پدر یا مادر نمی‌تواند این موضوع را عنوان کند که حاضر به ملاقات با فرزند نیست یا می‌خواهد که این حق را ببخشد. البته در مواردی‌که پدر یا مادر، فاسدالاخلاق بوده یا نزدیکی با او، برای کودک خطرناک باشد، از طریق اقدام قانونی می‌توان مانع از امکان ملاقات او با کودک شد.

نکته مهم دیگر در خصوص ملاقات کودک با پدر یا مادر این است که ملاقات باید در فواصل زمانی و نیز مکان مناسب باشد. به عنوان مثال دیدار در اماکنی مانند کلانتریها، مناسب نیست. هم‌چنین دیدارهایی در فواصل زمانی کوتاه‌مدت، کودک را که از حق ملاقات با پدر مادر برخوردار است، از لحاظ عاطفی ارضا نخواهد کرد.

خروج پدر یا مادری که حضانت کودک را عهده‌دار است، همراه با کودک به خارج از مرزهای کشور، یکی از موارد بسیار شایع است که این اقدام، حق ملاقات با کودک را برای طرف مقابل، از بین می‌برد. این در حالی است که در موارد خروج قانونی و همراه با مجوز، فرد دارای حضانت، باید تضمین کند که حق تماس یا مکالمه فرزند با والد دیگر از بین نخواهد رفت. در موارد خروج غیر مجاز از کشور، دولت باید تمهیداتی بیندیشد تا بتوان کودک را به کشور بازگرداند.

برای حمایت از چنین مواردی، کنوانسیون ابعاد مدنی کودک‌ربایی بین‌المللی مصوب سال 1980 و کنوانسیون حمایت از کودکان مصوب سال 1996 وجود دارد.

نفقه و تربیت مناسب، از جمله حقوق کودکان

نفقه کودکان طلاق، یکی دیگر از مواردی است که باید مورد توجه قرار گیرد. کودکان در حالت عادی و نیز در صورت طلاق والدین از یکدیگر، از حق دریافت نفقه برخوردارند. بنابراین باید شرایطی فراهم شود تا کودک نفقه خود را از فرد مکلف به پرداخت که عموماً پدر است، دریافت کند تا شرایط و خدمات مربوط به کودک تضمین شود.

نفقه کودکان طلاق، یکی دیگر از مواردی است که باید مورد توجه قرار گیرد. کودکان در حالت عادی و نیز در صورت طلاق والدین از یکدیگر، از حق دریافت نفقه برخوردارند. بنابراین باید شرایطی فراهم شود تا کودک نفقه خود را از فرد مکلف به پرداخت که عموماً پدر است، دریافت کند تا شرایط و خدمات مربوط به کودک تضمین شود.

تربیت مناسب، یکی دیگر از حقوق کودک و از جمله تکالیف والدین بر اساس قانون مدنی است؛ در این خصوص والدین باید تمام تلاش خود را نسبت به تربیت و رشد صحیح کودک به‌کار گیرند و در صورتی‌که هر کدام از والدین متوجه این موضوع شد که تربیت کودک با مشکل مواجه شده است، باید از طریق قانونی اقدام مورد نیاز را انجام دهد.

حق کودک به مشارکت در امور مربوط به خود، از جمله حقوقی است که ماده 12 پیمان‌نامه حقوق کودک به آن پرداخته است. بر اساس این حق، کودکان باید بتوانند در مورد این‌که چه سرنوشتی پیدا می‌کنند و در اختیار کدام یک از والدین قرار می‌گیرند، مشارکت داده شوند و این تصمیم و نظر آنها از طریق مددکاران و روان‌شناسان، مورد کارشناسی قرار گیرد. در حقیقت در هنگام جدایی والدین، قاضی دادگاه باید تمام تلاش خود را به‌کار گیرد تا ذهنیات کودک شناسایی شود و از این طریق به مشکلات او پی ببرد.

در حقیقت اتخاذ تصمیم به مصلحت کودک، از اهمیت فراوان برخوردار است و دادگاه باید به جای در نظر گرفتن مصلحت والدین، مصلحت کودک را مدنظر قرار دهد.

حق آموزش و تربیت از جمله دیگر حقوق مهم کودکان به‌خصوص کودکان طلاق محسوب می‌شود که در این زمینه والدین نباید کودک را از ادامه تحصیل محروم کنند. بند سوم از اصل 3 و نیز اصل 30 قانون اساسی بر حق برخورداری کودکان از آموزش تصریح دارد. هم‌چنین همه کودکان حق دارند در محیطی ایمن زندگی کنند.

وقتی پدر فوت می‌کند

قانون‌گذار نگهداری و تربیت فرزند را حق و تكلیف پدر و مادر می‌داند و كسی نمی تواند فرزند را از پدر و مادر جدا كند مگر به حكم قانون. اما اگر پدر طفل فوت كند حضانت کودک را به مادر می‌دهند. مگر اینکه به در خواست ولی قهری یا دادستان، دادگاه، زندگی در کنار مادر را بر خلاف مصلحت کودک تشخیص دهد که در این صورت مطابق مصلحت طفل تصمیم‌گیری خواهد شد.

اگر مادری خود بعد از مرگ شوهر از نگهداری کودک امتناع کند و نخواهد که بچه را نزد خودش نگه دارد دادگاه می‌تواند او را ملزم به نگهداری كند. بعد از مادر حق نگهداری کودک با پدر بزرگ کودک است. البته گاهی اتفاق می‌افتد که به دلایلی مانند ناتوانی مادر در مواظبت کردن از کودک یا انحطاط اخلاقی او دادگاه می‌تواند نگهداری از کودک، را بعد از پدربزرگ، یعنی پدر پدری کودک، به یکی از نزدیکان بسپارد البته این افراد باید برای این کار پیش قدم شوند. در غیر این صورت رئیس حوزه قضایی برای کودک تصمیم می‌گیرد.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا