محسوب شدن نحله زوجه بعنوان هبه ، درست یا غلط ؟
هبه چیست ؟
به طرز معنایی اعم از عبارتی میباشد که شخصی چیزی از اموال خویش را بصورت مجانی و بی عوض به غیر تملیک نماید و به معنای اخص قید‌هایی است که شامل هر بخششی نخواهد شد.قانونگذار مواد ۷۹۵ تا ۸۰۷ قانون مدنی را به عقد هبه اختصاص داده است.
هبه از عقود معین و دارای شرایط خاص انعقاد است. در آیه ۴ سوره نساء از مهریه زن به نحله تعبیر شده است؛ در بند ب تبصره ۶ ماده واحده طلاق، حق جدیدی به عنوان نحله (بخشش) برای زوجه مطلقه پیش بینی شده که تا تصویب این قانون، در ایران سابقه تقنین نداشته است و نحله نیز در اصطلاح به معنای هبه وهدیه از روی طیب نفس میباشد.
با توجه به ماهیت هبه، آیا ماهیت مهریه و نحله با هبه یکسان است؟ ماهیت مهریه در فقه و حقوق اختلافی است و از ۵ دیدگاه مختلف، یکی از آنها مستندا به آیه ۴ سوره نساء مهریه را هدیه دانسته است، به نظر می‌رسد در صورت پذیرش این نظریه، مهریه و یا حداقل مهرالمسمی شرایط و ویژگی‌های هبه را داشته باشد، اما در رابطه با نحله (بخشش) که در ماده واحده مربوط به طلاق ذکر شده است، با توجه به این که خطاب قانونگذار به دادگاه میباشد و در این بند از رضایت زوج به عنوان مهم ترین ویژگی هبه که ارادی بودن آن است ذکری نشده است، نمی‌توان آنرا هبه به معنای اخص قانونی دانست، ولی با توجه به اینکه قانونگذار صراحتاً این حقوق مالی زوجه مطلقه را نحله (بخشش) نامیده است به ناچار باید آن را به عنوان یک هبه (بخشش) اجباری پذیرفت.