ماه: اکتبر 2016
-
آیا با وجود انجام هر گناهی می شود به توبه امید داشته باشیم
رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) در این زمینه می فرماید: «لكل داء دواء و دواء الذنوب الاستغفار؛[۳] هر مرضی دارویی دارد، و داروی شفابخش گناهان استغفار و طلب مغفرت از پیشگاه ذات پاك الهی است». آدمیزاد همیشه در معرض گناه است. بعضی بیشتر گرفتار آن می شوند و برخی كمتر . فقط معصومان(علیهم السّلام) هستند كه اصلا گناه نمی كنند. خداوند در قرآن می فرماید: «قُلْ یا عِبادِیَ الَّذینَ أَسْرَفُوا عَلى أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمیعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحیمُ؛[زمر/۵۳] بگو: ای بندگان من كه بر خود اسراف و ستم روا داشتید، از رحمت خداوند مأیوس و نا امید نشوید كه خدا همه گناهان را می آمرزد». امیرالمؤمنین (علیه السّلام) می فرماید: «در تمام قرآن آیه ای امید بخش تر از این در مورد گناه كاران و توبه كنندگان نیست».[۱] گناه از لحاظ كمیت، هر اندازه بزرگ و زیاد…
بیشتر بخوانید » -
چطور می توانیم از صفات زشت و رذیله دوری کنیم
تأدیب و مجازات؛ اگر معلوم شد گناه و خطایی از انسان سر زده است، باید در برابرخطاها و‌اكنش نشان دهد و از جرأت و جسارت نفس جلوگیری نماید. در خصوص درمان هر یك از صفات رذیله راه‌های ترك و خلاصی از این صفات به طور جداگانه مورد بحث و نظر علمای اخلاق قرار گرفته است كه پرداختن به آن مجالی واسع می طلبد. اما به طور كلی برای دور كردن صفات رذیله چند گام اساسی باید برداشته شود. ۱. تشخیص بیماری: غفلت از هر یك از صفات رذیله، سد بزرگ اصلاح نَفْس و دوركردن صفات رذیله است؛ یعنی اگر بیمار خود را بیمار نداند، به فكر علاج نمی‌افتد ۲. تصمیم به معالجه: بعد از این كه صفات رذیله و بیماری نفس مشخص شد، باید فوراً معالجه را شروع كنیم و این احتیاج به اراده و عزم راسخ دارد ۳. گام های عملی: علمای اخلاق در جهت تهذیب نفس و سیر…
بیشتر بخوانید » -
آیا دروغ گفتن حتی اگر شوخی باشد گناه و حرام است ؟
دروغ گفتن به شوخی، كم كم انسان را بر دروغ جدی جرأت می دهد. امام خمینی (ره) در چهل حدیث می‌فرماید: از اموری كه انسان باید ملتفت آن باشد، دروغ گفتن به شوخی عذاب ندارد، ولی شایسته است این كار انجام نشود. در روایات از دروغ گفتن به شوخی هم مذمت و نهی شده است. حضرت علی(ع) می‌فرمایند: «لا یجد عبد طعم الایمان حتی یترك الكذب هزله و جده:[۱] هیچ بنده ای طعم ایمان را نمی چشد، مگر این كه دروغ را چه شوخی و چه جدی ترك كند.» امام زین العابدین (ع) به فرزندش فرمود: «اتقوا الكذب الصغیر منه و الكبیر فی كل جد و هزل:[۲] از كوچك وبزرگ و جدی و شوخی دروغ بپرهیز.» دروغ گفتن به شوخی، كم كم انسان را بر دروغ جدی جرأت می دهد. امام خمینی (ره) در چهل حدیث می‌فرماید: از اموری كه انسان باید ملتفت آن باشد، این است كه دروغ به…
بیشتر بخوانید » -
دلیل مستجاب نشدن بعضی از دعاها در چیست
عیوب مردم را نصب العین خود ساخته و عیوب خود را پشت سر افكنده اید… با این حال چگونه انتظار دارید دعایتان به اجابت برسد، در حالی كه خودتان درهای آن را بسته اید؟ اولیاء و بزرگان دین علت عدم استجابت دعاها را به عوامل گوناگونی ربط داده اند. شخصی نزد حضرت علی(ع) از عدم استجابت دعا شكایت كرد و گفت: با این كه خداوند فرمود: “دعا كنی، من اجابت می كنم” چرا ما دعا می كنیم و به اجابت نمیرسد؟ امام فرمود: قلب و فكر شما در هشت چیز خیانت كرده به همین جهت دعایتان مستجاب نمیشود: ۱- شما خدا را شناخته، اما حق او را ادا نكرده اید. به همین دلیل شناخت شما سودی به حالتان نداشته است. ۲- شما به فرستاده او ایمان آورده اید. سپس با سنتش به مخالفت برخاسته اید. ثمره ایمان شما كجا است؟ ۳- كتاب او را خوانده اید، ولی به آن عمل…
بیشتر بخوانید » -
روشهای جلوگیری از غفلت
به عنوان نمونه از مجالست و هم نشینی با انسان های به دور از معنویت، پرهیز کنیم و سعی کنیم با کسانی مجالست داشته باشیم که هم نشینی با آنها ما را به یاد خدا می اندازد. غفلت درد بزرگی است که انسان را به بدترین وادی ها می کشاند. «لَهُمْ قُلُوبٌ لا یَفْقَهُونَ بِها وَ لَهُمْ أَعْیُنٌ لا یُبْصِرُونَ بِها وَ لَهُمْ آذانٌ لا یَسْمَعُونَ بِها أُولئِكَ كَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُولئِكَ هُمُ الْغافِلُونَ؛[اعراف/۱۷۹] آنها دلها [عقلها] یى دارند كه با آن (اندیشه نمى كنند، و) نمى فهمند و چشمانى كه با آن نمى بینند و گوشهایى كه با آن نمى شنوند آنها همچون چهارپایانند بلكه گمراهتر! اینان همان غافلانند (چرا كه با داشتن همه گونه امكانات هدایت، باز هم گمراهند)!» آیه شریفه علاوه بر اینکه وضعیت بد غافلان را تشریح می کند و آنها را گمراه تر از چهارپایان می شمرد، غفلت را نیز به نوعی تعریف می…
بیشتر بخوانید » -
چگونه بفهمیم خدا از ما راضی است یا خیر
رضایت پروردگار یك نشانه روحی در انسان دارد و آن شادی دل، سبكی قلب و سهل گیری در برابر شدائد دنیا است، دریافت و درك این حالت، بسته به هر شخص متفاوت است، واضح است كه خداوند با انجام فرائض و اعمالی كه به آنها امر فرموده (مثل نماز، روزه، جهاد، امر به معروف، احترام به والدین و…) خشنود است و از منهیات ناراضی. در روایتی از حضرت امام باقر همین معنا را مییابیم: «خدا سه چیز را در سه چیز دیگر پوشانده: خشنودی اش را در طاعتش قرار داده، پس هیچ طاعتی را كم مشمار، شاید رضایت خدا در آن طاعت باشد. دوم: خشمش را در معصیت پوشانده، پس معصیتی را ناچیز مشمار، شاید خشم او در آن معصیت باشد. سوم: اولیائش را در مردمان پنهان كرده، پس كسی را تحقیر مكن! شاید همو ولی خدا باشد.»[۱] بنابراین وقتی به كار خوبی دست میزنید و نیت قربة الی الله…
بیشتر بخوانید » -
غیبت چیست ؟ چرا غیبت می کنیم
آیا بررسی كارهای مسئولی از مسئولان نظام جمهوری اسلامی در غیاب او از نظر شرع مقدس، غیبت محسوب می شود؟ غیبت آن است كه عیب پنهانی كسی را پشت سر او بگویند.[۱] اگر صفت ناروا در شخصی باشد یا كاری انجام داده باشد كه گناه است و دیگران از آن بی اطلاع اند و دوست ندارد كسی آن را برای دیگران بازگو كند، بازگو كردن آن پشت سر او برای دیگران غیبت است.[۲] که غیبت هم برای گوینده و هم برای شنونده حرام است.[۳] در این جا برای روشن تر شدن مصادیق غیبت به نقل بعضی از استفتاها می پردازیم: سؤال: آیا انتقاد از مسئولین كشور و شهر، غیبت محسوب می شود؟ جواب: چنانچه هدف كوچك كردن آنها باشد، حرام است.[۴] سؤال: آیا در مسائل سیاسی و اجتماعی غیبت جایز است؟ ملاك و میزان چیست؟ جواب: اگر عنوان غیبت داشته باشد، جایز نیست.[۵] سؤال: آیا غیبت كردن از یك نفر…
بیشتر بخوانید » -
چطور جلوی هوسهای نفسانی خود را بگیریم
سالك بعد از فراغت از محاسبه و بازنگری اعمال روزانه و محاكمه و مقصر دانستن خویش، باید ازخود انتقاد كند: چرا فلان كار زشت و قبیح را انجام دادی و فلان كار زیبا و حَسَن را ترك كردی؟ علمای اخلاق برای مبارزه و خنثی نمودن تمایلات و هواهای نفسانی، راه های مختلفه ای را پیشنهاد كرده اند، از جمله (مرابطه). یكی از حساس ترین مسیر سالكان الی الله(مرابطه) است كه بدون عبور از این نقطه، راه تكامل به بن بست منتهی می شود. مرابطه در لغت به معنای(به یكدیگر پیوستن) و در اصطلاح اهل سلوك به معنای(به خودپیوستن ) و نگران احوال خویشتن بودن است. (مرابطه)دارای چهار حالت یا چهار مرحله است: مشارطت، مراقبت، محاسبت و معاینت. مشارطه: آن است كه با خود عهد كند و پیمان ببندد كه در انجام وظایف كوتاهی نكرده و از دستورهای شرع تجاوز ننماید. این عهد و پیمان در صورتی مؤثر است كه هر…
بیشتر بخوانید » -
همه چیز درباره توریه و مستثنیات دروغ
در حدیث معروفى از امام صادق(علیه السلام) مى خوانیم: «لَیْسَ شَىْءٌ مِمّا حَرَّمَ اللّهُ اِلاّ وَقَدْ اَحَلَّهُ لِمَنِ اضْطُرَّ اِلَیْهِ؛ هیچ حرامى الهى نیست مگر این كه خداوند آن را براى كسى كه مضطر شده است حلال فرموده» دروغ به لحاظ اخلاقی از بزرگترین گناهان است و به لحاظ شرعی از حرام های مسلم شریعت است، زیرا کلید تمامی بدی ها و سرمنشأ همه شرها است. امام حسن عسکری در این باره فرموده اند: «جُعِلَتِ الْخَبائِثُ كُلُّها فى بَیْت وَ جُعِلَ مِفْتاحُهُ اَلْكِذْبَ؛ تمام پلیدى ها در اتاقى قرار داده شده و كلید آن اتاق، دروغ است»[۱] دروغ آدمی را از جرگه اهل ایمان خارج و در زمره اهل کفر و نفاق وارد می نماید و بازتاب سوء فراوان بر نفس، روح و شخصیت انسان دارد. از امیرمؤمنان على(علیه السلام) نقل شده است که فرمودند: «لا یَجِدُ الْعَبْدُ طَعْمَ الاْیمانِ حَتّى یَتْرُکَ الْکِذْبَ هَزْلَهُ وَجِدَّهُ؛ انسان هیچ گاه طعم…
بیشتر بخوانید » -
چطور گناه نکنیم
کنترل گوش: باید از شنیدنیهایی که ممکن است به حرام منجر شوند و زمینه ساز حرام هستند، پرهیز شود. مانند نوار موسیقی، صدای شهوت انگیز نامحرم و . . . . عامل اصلی بدبختی آدمی گناه است. اگر انسان بخواهد از گناه دوری کند و از این سمّ مهلک نجات یابد، رعایت نکات زیر ضروری است: ۱. عزم: تصمیم جدی و قاطع بر گناه نکردن؛ تا انسان عزم راسخ بر ترک گناه نداشته باشد، چندان توفیقی در عدم ارتکاب گناه به دست نمی آورد. ۲. افزایش شناخت و معرفت نسبت به خدا: سرپیچی از فرمان خدا نتیجه ضعف معرفت یا عدم شناخت خدا است: امام صادق(ع) می‌فرماید:«ما عَرَفَ اَللهَ مَن عَصاهُ؛[۱] خدا را نشناخته آن که نافرمانی اش کند»؛ زیرا «چه کسی است که خدا را شناخته باشد و شیرینی محبّت‌های او را چشیده باشد اما به سوی غیر خدا برود؟»[۲] «ومَن الذی أنِسَ بِقُربکَ فابْتَغی عنکَ حِوَلا؛[۳] و…
بیشتر بخوانید »