-
معنی لغات حقوقی که با “ج” آغاز می شوند
جائر بمعنى ستم کننده است ودر فقه بعمال حکومت‌های غیر قانونی گفته می‌شود وبطور جمعی آنانرا ظامه (بفتح اول و دوم) نامند. مقصود ازاصطلاح ظالم درعبارت ((معونت ظالم)) همین معنى است. حکومت غیرقانونى را نیز حکومت جور نامند و حکومت قانونى را ((حکومت حقه)) گویند. جائز صفت عقد یا ایقاعى که بصرف قصد یک طرف قابل اضمحلال است (رک. جواز) جائزه (فقه – مدنی) تملیک مالى است ازطرف کسی بدیگرى در مقابل عملى که انجام داده است براى تشویق وجبران زحمات او. جارح (فقه) کسیکه عدالت دیگرى را مورد ایراد (در دادگاه) قرارمیدهد. ایراد مزبور را اصطلاحا جرح گویند وکسانیکه بر صحت ایراد مزبور شهادت می‌دهند ((شهود جرح)) و ((بینه جرح)) نامیده می‌شوند. جاسوسى (بین الملل عمومی) کسیکه محرمانه یا تحت عنوانهاى نادرست بنفع خصم در صدد تحصیل اطلاعاتى از نقشه و قواى طرف و مقاصد او برآید، (جزا) اشخاص ذیل جاسوسند: الف – هر کس که براى بدست آوردن…
بیشتر بخوانید » -
معنی لغات حقوقی که با “ث” آغاز می شوند
ثالث (مدنى- فقه) الف – کسیکه طرف عقد نیست وقائم مقام هیچیک ازمتعاقدین نمى باشد (ماده ۲۳۱- ۴۴۸ ق- م) ب- کسیکه طرف عقد نیست هرچند که قائم مقام یکى ازطرفین باشد (ماده ۳۹۹ ق- م) ج – بیگانه نسبت بامرى که دوطرف دارد مانند ثالث نسبت به متداعیین لک دعوى. (جلب) ثالث رک. جلب (شخص) ثالث مرادف ثالث است (رک. ثالث) (مجلوب) ثالث رک. جلب ثبت نوشتن قرارداد یا یک عمل حقوقی یا احوال شخصیه یا یک حق (مانند حق اختراع) و یا هرچیز دیگر (مانند علامات) در دفا‌تر مخصوصى که قانون معین مى کند مانند ثبت املاک وثبت معاملات غیرمنقول و ثبت حق اختراع وثبت علائم و ثبت احوال و غیره. دراصطلاحات ذیل بکار رفته است: ثبت احوال الف – ثبت وقایع چهارگانه: تولد – فوت – ازدواج – طلاق را گویند. ب- اداره موظف به ثبت وقایع مذکور را گویند. ثبت اسم تجارتى Raison commercial (قانون تجارت)…
بیشتر بخوانید » -
معنی لغات حقوقی که با “پ” آغاز می شوند
پاداش (حقوق ادارى) وجهى که درازاء خدمتى یا ابراز لیاقتى داده شود. على الاصول متناوب و مستمر نیست و پرداخت آن تابع آئین نامه مزایا نمى باشد تأثیرى در حقوق تقاعد ندارد. رک. حق حضور- دستمزد – کمک هزینه – پاداش – فوق العاده – اضافه حقوق. پادگان یا ساخلو گروهى از سربانان که براى محافظت محلى در آنجا متوقف مى شوند و مأمور نگهدارى آن میباشند. پارکه رک. دادسرا پارکه استیناف مرادف دادسراى استان است. (رک. دادسراى استان) پارکه بدایت اصطلاح سابق دادسراى شهرستان است. (رک. دادسراى شهرستان) ماده ۴۴ قانون ثبت. پارکه دیوان کشور اصطلاح سابق دادسرای دیوان کشور است. (رک. دادسراى دیوان کشور) پارلمان Parlement الف – مجمع یا مجامع رسمى که صلاحیت شور و اخذ تصمیم را دارا باشد و وظیفه اساسى آن تصویب قانون و بودجه است. ب – مجلس (رک. مجلس) پارلمان اگر از یک مجلس تشکیل شود سیستم قانونگذارى کشور را سیستم یک…
بیشتر بخوانید » -
معنی پاره از لغات حقوقی که با حرف “ت” آغاز می شوند
تاخیر در لغت بمعنی پس انداختن و دیرکردن است. دراصطلاحات ذیل بکار رفته است: تأخیر بیان از وقت حاجت (فقه) وقت حاجت در این جا یعنى موقعى که برحسب اقتضاء عقل ومصلحت باید مطلبی گفته شود (وقت گفتن نه وقت خاموشى) وتأخیر بیان از وقت حاجت یعنى درموقع گفتن سکوت اختیارکردن و آنگاه بیموقع سخن گفتن. دوچیز طیره عقل است دم فروبستن بوقت گفتن وگفتن بوقت خاموشى چون سکوت در مقام بیان عقلا پسندیده نیست لذا باید براى آن سکوت معنى در نظر گرفت (برخلاف قاعده لاینسب لساکت قول) و بهمین جهت گفته اند: سکوت در مقام بیان بیان است: یعنى سکوت واقعى که قابل تمسک نباشد نیست وقاعده لاینسب لساکت قول دراین مورد جارى نمیشود. (خسارت) تاخیر نرخ قانونی بهره پول که براثر تاخیر مدیون در پرداخت آن بحکم قانون باید به بستانکاربدهد وصرف تاخیر مدیون، به آن بهره عنوان خسارت را میدهد. درهمین معنی ((خسارت تأخیر تادیه)) و…
بیشتر بخوانید » -
معنی پاره ای از لغات حقوقی که با “ب” آغاز می شوند
بائر زمینى که مالک دارد و براى مدت نا‌معلومى درآن کشت وکاری نشود. رک. اراضى بائر و بایر بائر بلامالک رک. اراضى متروکه مکرر- باجگاه مراتعى که ازآن حق علفچر گیرند وچون در اغلب این مراتع که طبیعى بوده و باحدى تعلق نداشته در ایام قدیم ارباب سیف وسوط بستم این حق را مى گرفتند از این روآنجا را باجگاه مى خواندند. بازار محل تجمع کالا وامورى که مورد معامله بین اشخاص مختلف قرار مى گیرد. در اصطلاحات ذیل بکار رفته است: بازار آزاد جائى که دادوستد برضایت طرفین درآن صورت گیرد ملاک قصد و رضاى طرفین است و اگر نسبت ببعضى از امور راجع بعقد معینی سکوت پیش آید عرف وعادت جاى آن سکوت را مى گیرد. ازمختصات بازار آزاد این است که درآن اشیاء سریع- الفساد وغیر کالاى بورسى هم درآن معامله می‌شود رک. بازار رسمى- کالاى بورسى بازار رسمى یا بازار منظم یا بازار مقید یا بورس…
بیشتر بخوانید » -
قانون الزام داشتن شماره ملی و کد پستی برای هر ایرانی
فدهم اردیبهشت ماه یک هزار و سیصد و هفتاد و شش ماده ۱- وزارتخانه‌های کشور و پست و تلگراف و تلفن موظفند با رعایت قوانین و مقررات، برای کلیه اتباع ایرانی شماره ملی و کدپستی اختصاص دهند. ماده ۲- کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی، وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها، شرکت‌ها و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت، دانشگاه‌ها، بانک‌ها، شهرداری‌ها، نهادهای انقلاب اسلامی و نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و شرکت‌ها و مؤسساتی که شمول قانون بر آن‌ها مستلزم ذکر نام است موظفند از شماره ملی و کدپستی ده رقمی که توسط سازمان ثبت احوال کشور و در قالب کارت شناسایی و با همکاری شرکت پست جمهوری اسلامی ایران برای شناسایی افراد و اشخاص و محل کار یا سکونت آن‌ها حسب مورد اختصاص خواهد یافت تبعیت نموده و بکار گیرند. ماده ۳- کارت یاد شده در ماده فوق بعنوان سند شناسایی اتباع ایرانی و مشمول کلیه احکام حقوقی و کیفری مربوط است و…
بیشتر بخوانید » -
قوانین مقررات کیفری
ماده ۴۸- اشخاصی که از وظایف مذکور در مواد ۱۶ و ۱۹ و ۲۴ و ۲۶ و ۳۵ و تبصره ۲۶ و تبصره یک ماده ۳۶ و مواد ۳۸ و ۴۳ خودداری کنند یا با در دست داشتن شناسنامه اقدام به اخذ المثنی نمایند مورد تعقیب قرار گرفته و علاوه بر الزام به انجام تکالیف مقرر به پرداخت دویست ویک هزار تا پنج هزار ریال جزای نقدی محکوم خواهند شد. ولی هر‌گاه مأموران و مسؤلینی که به موجب قانون وظایفی بر عهده دارند در اجرای آن تأخیر یا تعلل نمایند در دادگاههای اداری یا انتظامی طبق ضوابط مربوط تحت تعقیب قرار خواهند گرفت. ماده ۴۹- اشخاص زیر به حبس جنحه‌ای از شصت و یک روز تا شش ماه محکوم خواهند شد: الف – اشخاصی که در اعلام ولادت یا وفات یا هویت بر خلاف واقع اظهاری نمایند. ب- اشخاصی که عالماً عامداً پس از رسیدن به سن ۱۸ سال تمام…
بیشتر بخوانید » -
قوانین تعویض شناسنامه
ماده ۴۳- سازمان ثبت احوال کشور مکلف است شناسنامه‌های موجود در دست مردم را بتدریج تعویض نماید و کلیه افراد نیز مکلفند در مهلت‌های معین که سازمان ثبت احوال کشور طی آگهی و وسایل ارتباط جمعی و به ترتیب گروه سنی تعیین خواهد نمود به مأموران ثبت احوال محل اقامت خود برای اعلام هویت خود و وقایع حیاتی خود و ارائه مدارک و دریافت شناسنامه نمونه جدید مراجعه نمایند. وفات ثبت نشده زوج و زوجه و فرزندان نیز ضمن این مراجعه بایداعلام شود. تبصره – چنانچه در طول اجرای طرح، اشخاصی اعلام فقدان و یا درخواست تعویض شناسنامه نمایند که مشمول دوره تجدید آن گروه نباشد برای آنان طبق مقررات گواهی موقت صادر خواهد شد (الحاقی ۱۸/۱۰/۶۳). ماده ۴۴ – اشخاصی که در مهلت‌های معین در آگهی منتشره مأموران ثبت احوال را از داشتن شناسنامه مکرر یا استفاده از شناسنامه غیر یا دریافت شناسنامه موهوم یا استفاده از شناسنامه ایرانی…
بیشتر بخوانید » -
قوانین نام و نام خانوادگی
ماده ۴۰- تغییر نام خانوادگی با تصویب سازمان ثبت احوال کشور خواهد بود. تبصره: موارد تغییر نام خانوادگی مطابق آیین نامه اجرائی این قانون می‌باشد. ماده ۴۱- حق تقدم نام خانوادگی با رعایت تاریخ تقدم صدور اسناد مختص اشخاصی است که بنام آنان در دفا‌تر مخصوص نام خانوادگی ادارات ثبت احوال به ثبت می‌رسد و دیگری حق اختیار آن را در آن اداره ندارد مگر با اجازه حق تقدم و این حق پس از وفات به ورثه قانونی انتقال می‌یابد. هر یک از وراث می‌تواند شخصی که نام خانوادگی او را اختیار کرده مورد اعتراض قرار داده و تغییر نام خانوادگی او را از دادگاه بخواهد ولی وراث بالاتفاق می‌توانند به دیگری اجازه دهند که نام خانوادگی آنان را در اختیار نماید. تبصره: نام خانوادگی فرزند همان نام خانوادگی پدر خواهد بود اگر چه شناسنامه فرزند در قلمرو اداره ثبت احوال دیگری صادر گردد. فرزندان کبیر می‌توانند برای خود نام…
بیشتر بخوانید » -
صدور کارت ملی
ماده ۳۸- در نقاطی که دولت مقتضی بداند و اعلام کند کسانی که سن آن‌ها از ۱۵ سال به بالا است باید دارای کارت شناسائی بوده و همیشه آن را همراه داشته باشند کارت شناسائی حاوی مشخصات و اثر انگشت و عکس و نشانی محل سکونت و گروههای اصلی خون خواهد بود. ترتیب صدور و ترتیب درج مشخصات دارنده کارت شناسائی و چگونگی تحصیل اطلاعات مربوط به سکونت و سایر اطلاعات از قبیل گروه خون و اشخاصی که برای صغار و مجانین کارت شناسائی اخذ نمایند در آیین نامه اجرائی تعیین خواهد شد. ماده ۳۹- حذف شد (لایحه قانونی ۱۳/۱۱/۵۸) شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران).
بیشتر بخوانید »