از كودک آزاری و انواع آن چه میدانید ؟

كودک آزاری چیست ؟
كودک آزاری عبارتست از تهدید یا آسيب سلامت جسم و روان،رفاه و سلامت كودك به دست والدين يا افرادی كه نسبت به او مسئول میباشند.

انواع كودك آزاري:
كودك آزاري به چهار نوع تقسيم بندي مي‌شود:
1- كودك آزاري جسمي
2- كودك آزاري جنسي
3- كودك آزاري رواني
4- كودك آزاري ناشي از غفلت

كودك آزاري جسمي:
به حالت باليني كودكاني گفته مي شود كه يك بار يا به دفعات متعدد مورد ضرب و شتم و آزار عمدي پدر، مادر، قيم و يا والدين رضاعي كه مسؤوليت آنها را بر عهده دارند، قرار مي‌گيرند. اين آسيب رساني را «سندرم كافي» يا «سندرم كودك كتك خورده» نيز مي‌گويند كه علاوه بر آزار جسمي، آزارهاي رواني و ناشي از غفلت را هم شامل مي‌شود. در اين نوع كودك آزاري، خشونت معمولاً توسط دست صورت مي‌گيرد و استفاده از ابزارهايي مثل سلاح سرد و گرم معمول نيست.

كودك آزاري جنسي:
تجاوز، فحشا، واداشتن، بكارگيري و يا استفاده از كودك براي هرگونه رفتار روشن جنسي و هرگونه بهره‌برداري جنسي از كودكان از مصاديق بارز اين آسيب است كه والدين و يا سرپرستان كودك عامل اصلي اين آزار مي‌باشند.

كودك آزاري رواني:
محروميت از محبت كافي و آسيب‌هاي مختلف رواني مي‌تواند به افسردگي و ساير اختلالات عاطفي منجر شود. اثرات چنين آسيب‌هايي دراز مدت و جبران ناپذير بوده و معمولاً افرادي كه در كودكي دچار آزارهاي رواني و عاطفي شده‌اند از نظر ظاهر هم متمايز و داراي شانه‌‌هاي آويخته، نگاهي مردد، حركاتي خشن و سريع و عدم اعتماد به نفس هستند.

كودك آزاري ناشي از غفلت:
هم به صورت جسمي و هم به صورت رواني عوارضي را به بار مي‌آورد وقتي به نيازهاي عاطفي و هيجاني كودك توجهي نشود، عوارض رواني ناشي از غفلت را داريم و وقتي محروميت از نيازهاي اساسي مثل غذا، پوشاك، در معرض خطر قرار دادن كودك، عدم مراقبتهاي بهداشتي، پيش مي‌آيد عوارض جسمي ناشي از غفلت نسبت به كودك نمود پيدا مي‌كند.

علايم باليني:

در معاينه باليني كودك كتك خورده، شايعترين صدمه كبودي پوست بدن است كه در هر قسمت از بدن كودك قابل مشاهده مي‌تواند باشد. بيشترين محل‌هايي كه در معاينه باليني كبود ديده مي‌شوند عبارتند از:
الف- كبودي در اطراف اندامها بخصوص مچ دست، ساعد، بازو و ران و در نوزادان مچ پا
ب- كبودي ناشي از زدن با دست يا شلاق در باسن‌ها
ج- صدمات ناشي از سيلي زدن به صورت كبودي در صورت بيشتر در گونه‌ها و دهان و نيز ناحيه پيشاني و گوشها
د- كبودي در قفسه سينه، شكم و گردن كه بيشتر در اثر فشار انگشتان حاصل مي‌شود (1)
شكستگي استخوانها مثلاً پيچاندن مچ دست يا پاي كودك، كشيدن بازو و يا ساق پا مي‌تواند در استخوانهاي آن اندام شكستگي ايجاد نمايد. پيچاندن اندامها مي‌تواند باعث خرد شدن متافيز گردد. در نوزادان پريوست اتصال محكمي به استخوان ندارد و در صورت حدوث صدمات كششي و لغزشي به راحتي از آن جدا مي‌شود. در شكستگي مارپيچي ديافيز استخوانهاي دراز نوزادان، بايد به فكر كودك آزاري بود زيرا اين نوع شكستگي ناشي از فشار پيچشي بوده كه معمولاً در حوادث اتفاق نمي‌افتد (1).
شكستگي هاي جمجمه – شكستگي دنده‌ها و سوختگي به درجات و اشكال مختلف در كودك آزاري ديده شود
ساير صدمات در كودك آزاري عبارتند از: كوفتگيها و جراحات متعدد در بدن كه اغلب به صورت قرينه‌اند. كوفتگيها ممكن است به شكل وسايل ايجاد كننده آنها مثل سگك كمربند يا طناب و … باشند، به دليل محروم نمودن كودك از آب، دهيدراتاسيون و هيپرناترمي ديده مي‌شود. آسيب‌هاي داخل جمجمه‌اي ممكن است همراه با نشانه‌هاي عصبي باشد، پارگي و آسيب احشاء داخل قفسه سينه و شكم در اثر ضربه بلانت به كودك، اضطراب، گوشه‌گيري ، ترسويي يا داراي رفتارهاي تهاجمي، افسردگي، عدم رشد كافي، عدم اعتماد به نفس از ديگر يافته‌ها در كودك آزاري است. پارگي فرنولوم در شيرخواران اغلب با فشار دادن شيشه شير به داخل دهان ديده مي‌شود. ضايعات چشمي به صورت خونريزي در زجاجيه چشم، تغيير مكان عدسي و دكولمان شبكيه در ضربه‌هاي وارده به سر و صورت و چشم كودك مشاهده مي‌شود.
دکتر حمیدرضا دانش پرور
متخصص پزشکی قانونی
عضو هیئت علمی سازمان پزشکی قانونی کشور