دانستنی های حقوق

  • بازرسی وظیفه چه کسانی است

    از آنجا که منزل و مسکن اشخاص از نظر شرع مقدس و قانونگذار دارای حرمت خاصی است، مقام تحقیق همیشه و در هر وضعیتی نمی‌تواند از این روش استفاده نماید. اصل 22 قانون اساسی نیز در این راستا مسکن اشخاص را مصون از تعرض می‌داند.   ازرسی در لغت به معنای تفتیش و وارسی کردن است و در اصطلاح حقوق جزایی به اقداماتی گفته می‌شود که مامورین ذی صلاح حسب مجوز یا دستور مقام قضایی در جهت کشف آلات و ادوات و ادله جرم و نیز اموال حاصله از جرم با رعایت موازین شرعی و قانونی در منزل و مخفیگاه متهمین و مظنونین به ارتکاب جرم معمول می‌دارند. این اقدام، از مهمترین و حیاتی ترین اقدامات قضایی در کشف بزه و دلایل و آثار جرم است و تاخیر در اجرای آن لطمه بزرگی به روند تحقیقات وارد می‌آورد. بازرسی یا تفتیش یکی از اعمالی است که در فرآیند تعقیب جرم…

    بیشتر بخوانید »
  • چه کسانی صاحب حق گذشت یا اولیای دم هستند

    قصاص نفس، مجازات قتل عمد است که منتهی به سلب حیات مجرم می‌شود. ممکن است ولیّ دم به سن بلوغ نرسیده باشد. در چنین فرضی، ولیّ صغیر یا نابالغ دو راه پیش روی خود خواهد داشت   اولیای دم همان ورثه مقتول هستند، به جز همسر او که حق قصاص ندارد. بنابراین، هر کسی که هنگام فوت مقتول از وی ارث می‌برد، دارای حق قصاص خواهد بود. این قاعده کلی یک استثنا دارد و آن زن یا شوهر مقتول است که هرچند از مقتول ارث می‌برد، اما جزو اولیای دم محسوب نمی‌شود. البته اگر حق قصاص، به هر علت، به دیه تبدیل یا به مال یا حقی مصالحه شود، همسر مقتول نیز از آن ارث خواهد برد. بنابراین، اگر اولیای دم در مقابل گرفتن مالی گذشت کنند، زن و شوهر هم از آن مال ارث خواهند برد. به گزارش «تابناک»؛ در فرضی که بعضی از اولیای دم خواهان قصاص و…

    بیشتر بخوانید »
  • درباره انواع وکالت بلاعزل بیشتر بدانیم

    اگر موکل، وکیل را عزل نماید طبیعتا وکالت به پایان می رسد مشروط بر اینکه قبلا حق عزل وکیل را از خود سلب نکرده باشدو متقابلا وکیل نیز می تواند از سمت خود استعفا دهد و در اینصورت نیز وکالت به پایان می رسد. قانونگذار در ماده ۶۷۹ قانون مدنی به موضوع وکالت بلاعزل اینگونه اشاره کرده است، “موکل می‌تواند هر وقت بخواهد وکیل را عزل کند، مگر اینکه وکالت وکیل یا عدم‌ عزل در ضمن عقد لازمی شرط شده باشد.” در این حالت موکل دیگر حق عزل وکیل و فسخ وکالت را ندارد. حال این پرسش مطرح می‌شود که آیا موکل می‌تواند خودش عمل وکالت را انجام دهد یا اینکه این حق فقط منحصر به وکیل است که در پاسخ باید گفت که بلاعزل بودن وکیل مانع انجام عمل مورد وکالت توسط موکل نخواهد بود. وکالت بلاعزل بلاعزل بودن  وکیل مانع انجام عمل مورد وکالت توسط موکل نیست. اگر…

    بیشتر بخوانید »
  • معنی و مفهوم نفقه اقارب چیست

      در قانون حمایت خانواده، نحوه اجرای حکم دادگاه در زمینه درخواست نفقه زوجه و سایر اشخاص واجب‌النفقه و وصول نفقه سخن به میان آمده که ماده 47 این قانون، مقرر می‌دارد: «دادگاه در صورت درخواست زن و سایر اشخاص واجب‌النفقه، میزان و ترتیب پرداخت نفقه آن را تعیین می کند.» نفقه در معنای کلی، به مفهوم تأمین هزینه‌های زندگی زوجه است كه شامل خانه، اثاثیه منزل، غذا، لباس، دارو و درمان بوده و از زمان عقد دایم، پرداخت آن بر عهده زوج است. اما نفقه اقارب، نفقه‌ای است که به گروه خاصی از نزدیکان فرد تعلق می‌گیرد؛ به شرط اینکه، برای تأمین معیشت خود، تمکن مالی نداشته باشند. به بیان دیگر، چگونگی استحقاق افراد بر این نوع از نفقه و الزام فرد نفقه‌دهنده به آن، تفاوت‌هایی با نفقه زوجه دارد که مورد بررسی قرار می‌گیرد. ماده 1204 قانون مدنی در باب نفقه اقارب مقرر می‌دارد: «نفقه اقارب عبارت است…

    بیشتر بخوانید »
  • معنی و مفهوم شرکت نسبی چیست

    اقدامات مدیران در اموری که اختیار ندارند، برای شرکت الزام‌آور نیست و اگر بر اثر چنین عملی، زیانی متوجه شرکت شود، مسئول آن خواهند بود اما اگر شرکت بر اثر اقدامات عادی مدیر که عادتاً جزو اختیارات او است، دچار ضرر شود، مسئولیت متوجه مدیر نخواهد بود.   شرکت نسبی مانند شرکت تضامنی است؛ با این تفاوت که در شرکت تضامنی، شرکا در مقابل طلبکاران متضامناً مسئول پرداخت قروض شرکت هستند اما به شرح ماده 186 قانون تجارت، «اگر دارایی شرکت نسبی برای تأدیه تمام قروض شرکت کافی نباشد، هر یک از شرکا به نسبت سرمایه‌ای که در شرکت داشته، مسئول تأدیه قروض شرکت است.» همچنین طبق ماده 184 این قانون، «در اسم شرکت نسبی عبارت (شرکت نسبی) و لااقل اسم یک نفر از شرکا باید ذکر شود. در صورتی که اسم شرکت مشتمل بر اسامی تمام شرکا نباشد، بعد از اسم شریک یا شرکایی که ذکر شد، عبارتی از…

    بیشتر بخوانید »
  • در قوانین حق مالکیت چیست

      همان گونه که از نام آن پیداست، به موجب این حق، مال یا شیٔ انحصاری در اختیار فرد است و کسی نمی‌تواند آن را تصاحب کند؛ البته این حق همانند سایر حقوق، یکسری اختیارات و محدودیت‌هایی به فرد خواهد داد. مالکیت (ملکیت) به رابطه‌ای گفته می‌شود که بین شخص با شیٔ یا وسیله‌ای مادی (خانه، ماشین و…) وجود دارد. درصورتی که شخص این رابطه را از راه مشروع و درست به دست آورده باشد، قانون آن را معتبر می‌شناسد و مورد حمایت قرار می‌دهد. از موارد حمایت قانون از مالک، می‌توان به حمایت از وی دربرابر غاصب (کسی که مال را از سلطه‌ی مالک در می‌آورد یا مانع استفاده‌ی او از مال خود می‌شود) اشاره کرد. به موجب رابطه‌ی مالکیت، این حق(حق مالکیت) به مالک شیٔ داده می‌شود که بدون داشتن مزاحم یا محروم شدن از حق قانونی خود، هرگونه استفاده را از اموال تحت سلطه‌ی (مالکیت) خود داشته…

    بیشتر بخوانید »
  • جاعل کیست و جرم جعل چگونه اثبات می شود

      در الحاق چیزی به سند اضافه می‌شود. مثلا رقمی در مقابل مبلغ چک گذاشته می‌شود یا با اضافه کردن حرفی، نام فرد تغییر می‌کند. البته در حقوق جزای ایران، سوءِاستفاده از سفیدامضا یا سفیدمهر به‌طور خاص جرم انگاری شده است. جعل در فرهنگ فارسی معین به معنای «برگردانیدن ـ تقلب کردن» آمده است. اين جرم، از جمله‌ی جرايم عليه آسايش و امنيت عمومی شناخته شده و در نتيجه قانونگذار به آن خاصيت عمومی بخشيده است. در قانون تعزیرات ۱۳۷۵، مانند بسیاری از جرایم،‌ تعریف مشخصی از جرم جعل ارائه نشده، بلکه انواع و مصاديق آن در قانون مجازات و در قوانین متفرقه آورده شده است. «جعل و تزویر عبارتند از ساختن نوشته یا سند یا ساختن مهر یا امضای اشخاص رسمی یا غیر رسمی، خراشیدن یا تراشیدن یا قلم بردن‌ یا الحاق یا محو یا اثبات یا سیاه کردن یا تقدیم یا تأخیر تاریخ سند نسبت به تاریخ حقیقی…

    بیشتر بخوانید »
  • جرم احتکار چیست و محتکر کیست

    هدف اصلی احتکار برای فروشندگان، منفعت طلبی از تمایل و شتابی است که خریداران در اثر باور کردن کمیابی کالا از خود نشان داده و به ذخیره سازی و نگهداری کالا می‌پردازند. احتکار در لغت از ریشۀ «حکر» گرفته شده که به معنای ظلم، عسر، سوء معاشرت آمده است. از نظر حقوقی احتکار، عبارت است از این که کسی کالای مورد احتیاج و ضروری عامه را زیاده از مصرف خود داشته و برای جلوگیری از فروش به دولت یا مردم، پنهان کند. به گزارش «تابناک»؛ پس از پیروزی انقلاب اسلامی و تصویب قانون «حدود صلاحیت دادسرا و دادگاه های انقلاب» مصوب 11/2/ 1362 رسیدگی به جرایم گرانفروشی و احتکار ارزاق عمومی در صلاحیت دادگاه های انقلاب اسلامی قرار گرفت. اما پس از هجوم ارتش بعثی عراق به خاک جمهوری اسلامی ایران و رواج بازار احتکار و کمبود و نایابی برخی از اجناس و تهیّۀ آن از بازار سیاه باعث گردید…

    بیشتر بخوانید »
  • رانندگی بدون گواهینامه جرم است و مجازات دارد

    به طور مثال کسی که در گذشته، بدون عینک مجاز به رانندگی بوده و هم‌اکنون با ضعف بینایی مواجه شده یا دچار عارضه یا نقص عضوی شده باشد که باید با خودرویی خاص رانندگی کند، در صورت اقدام به رانندگی با استفاده از گواهینامه قبلی خود، ​فاقد گواهینامه تلقی می‌شود.   هر کس که بدون گواهینامه رسمی، به رانندگی یا هدایت وسایل نقلیه موتوری که مستلزم داشتن پروانه مخصوص است، اقدام کند و نیز شخصی که به موجب حکم دادگاه، از رانندگی وسایل نقلیه موتوری ممنوع است، اگر به رانندگی وسایل مزبور مبادرت کند، عمل وی مستوجب مجازات خواهد بود. بر اساس قانون، این فرد برای مرتبه نخست به حبس تعزیری تا دو ماه یا جزای نقدی تا یک میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم می‌شود و اگر این عمل را تکرار کند، به دو تا 6 ماه حبس محکوم خواهد شد. به گزارش صدا و سیما، در صورتی…

    بیشتر بخوانید »
  • شخص حقوقی دارای مسئولیت های کیفری است

    شخص حقوقی در صورتی دارای مسئولیت کیفری است که نماینده قانونی شخص حقوقی، به نام و در راستای منافع آن مرتکب جرم شود بنابراین در صورت وجود دلایل کافی بر توجه اتهام به شخص حقوقی، نماینده قانونی شخص حقوقی، احضار و مدافعات او به نمایندگی از شخص حقوقی، استماع می‌شود.   در قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1392، آثار خاصی برای جرایم اقتصادی از جمله ممنوعیت تعلیق در موارد بیش از 10 میلیون تومان موضوع بند ج ماده ۴۷ بار شده است، در حالی که جرم اقتصادی دقیقا در قانون تعریف نشده و تنها مصادیقی از آن در تبصره ماده ۳۶ ذکر شده است. با توجه به موارد مذکور، آیا عضویت در شرکت هرمی نیز از مصادیق جرایم اقتصادی مد نظر قانونگذار در بند ج ماده ۴۷ است یا خیر؟ به عبارت دیگر، آیا جزای نقدی این بزه بعد از تحمل یک‌سوم از حبس بدل از جزای نقدی وفق ماده…

    بیشتر بخوانید »
دکمه بازگشت به بالا