با فساد باید صبورانه برخورد کنیم

• داشتن مقررات و قوانین خوب کافی نیست و در واقع تهدید به مجازات برای پرهیز و جلوگیری از وقوع تخلف کفایت نمی کند بلکه لازم است که قوه قضائیه و نهادهای نظارتی به صورتی پایدار و بدون گذشت و با ضریب کشف بالای جرائم عمل کنند تا فرد خاطی بداند به احتمال بسیار زیاد مورد تعقیب قرار خواهد گرفت و مجازات خواهد شد.

حقوقدان و عضو انجمن حقوق اساسی ایران گفت: مبارزه با فساد، خم رنگرزی نیست که یک روزه انجام شود و به همین سرعت نتیجه دهد بلکه باید صبورانه برخورد کرد و قضاوت در مورد مقابله با فساد در راستای منافع ملی باشد.

یاسر روستایی در مورد مقابله با فساد اداری با اشاره به رتبه ایران در مبارزه با فساد در سطح جهانی افزود: در حال حاضر کشور ما در موضوع مقابله با فساد و عنصر شفافیت در رتبه 130 قرار دارد و این در حالی است که نسبت به سه سال و نیم قبل 38 رتبه بهتر شده است. با توجه به ارتقای 38 رتبه ای که در عرصه بین المللی در کاهش فساد طی چند سال اخیر داشته ایم، به نظر می رسد که دولت فعلی گام های موثری در این زمینه برداشته است.

روستایی با بیان اینکه در دولت تدبیر و امید نظارت قضائی بیشتر و بیشتر شده است، یاد آور شد: در دولت پیشین بسیاری از تخلفات به صورت کدخدامنشانه یا بدون رسانه ای شدن و بدون آمار برطرف می شد و اگر هم اصلاحی صورت می گرفت گزارش ارائه نمی شد اما در دولت تدبیر و امید هر تخلف کوچکی مورد رسیدگی دقیق قرار می گیرد که این خود فی نفسه امر مبارکی است اما کار را برای مطالعه تطبیقی عملکرد دو دولت دشوار می سازد.

این حقوقدان تصریح کرد: داشتن مقررات و قوانین خوب کافی نیست و در واقع تهدید به مجازات برای پرهیز و جلوگیری از وقوع تخلف کفایت نمی کند بلکه لازم است که قوه قضائیه و نهادهای نظارتی به صورتی پایدار و بدون گذشت و با ضریب کشف بالای جرائم عمل کنند تا فرد خاطی بداند به احتمال بسیار زیاد مورد تعقیب قرار خواهد گرفت و مجازات خواهد شد.

وی تاکید کرد: ما باید در بخش اجرای قوانین و مقررات دقت بیشتری داشته باشیم که البته در حال حاضر در اجرای قضائی قوانین ضعف داریم.

وی شفافیت را شاخص اصلی برای مبارزه با فساد دانست و افزود: نقش دولت به عنوان قوه مجریه بسیار عملگرایانه تر نسبت به دو قوه دیگر است و اقدامات دولت تدبیر و امید در خصوص شفاف سازی میزان حقوق مدیران که قرار است اطلاعات آن بر روی سایتی به نمایش گذاشته شود، اقدام موثری برای شفافیت و پیشگیری از فساد اداری است که البته برخی ممکن است این اقدامات را نمادین بدانند اما به هر روی شاخصی برای شفاف سازی است.

این حقوقدان یاد آور شد: برای مقابله با فساد برخی اقدامات فراحقوقی و ایجابی است و از جمله این اقدامات آموزش مردم و آشنایی با قوانین و مقررات است که خیلی موثرتر و مهمتر از اقدامات سلبی است چرا که اگر مردم بدانند و آگاه باشند که مثلا زمانی که به اداره ای وارد می شوند چطور باید کارهای خود را انجام دهند، شفافیتی در روند اجرای امور ایجاد می شود و اگر کسی کارهایش را به خوبی انجام ندهد در این چرخه مشخص می شود و این کار باعث می شود تا کسی که در منصب عمومی احتمالا تخطی می کند مورد پیگرد قرار گیرد.

روستایی اضافه کرد: استفاده از دولت الکترونیک بسیار در امر شفافیت و مبارزه با فساد موثر است و اقدامات دولت در این زمینه نیز از تصمیم ها و اقدام های سلیقه ای و پنهانی جلوگیری می کند.

این حقوقدان پیشنهاد کرد تا از تجربه سایر کشورها که گرفتار فساد اداری بودند، برای مقابله با فساد اداری بهره گرفته شود.

وی اضافه کرد: ایران هنوز عضو کنوانسیون «مریدا» که در زمینه مقابله با فساد اداری و شفافیت فعالیت دارد، نیست و اگر هم قرار نیست به آن بپیوندیم نقطه ضعفی نیست اما از آموزه های آن می توانیم استفاده کنیم.

روستایی اظهار کرد: وضعیت ما در زمینه مقابله با فساد وخیم نیست ولی می توانیم با استفاده از تجارب سایر کشورها مانند برزیل، آرژانتین و کشورهای آسیای میانه که تجربیات خوبی در این رابطه دارند، به وضعیت مطلوب و ایده آل نزدیک شویم.