شاکی در دادسرا چه حق و حقوقی دارد

• – شاکی حق دارد در صورت ذی نفع بودن قاضی در پرونده یا وجود قرابت بین متهم و قاضی یا خودش با قاضی از او بخواهد که رسیدگی را متوقف و به قاضی بی طرف دیگری واگذار کند.

رعایت حقوق شهروندي هم از سوی قضات و مراجع انتظامی و هم سایر وابستگان و مرتبطان با پرونده های قضایی لازم وضروری است تا هم به کشف واقع و هم به رسیدگی ها و دادرسی عادلانه و بی طرفانه امیدوار باشیم و راه را برای رسیدگی های خودسرانه و غیر قانونی ببندیم و به جلوگیری از اطاله دارسی جریان دادرسی کمک کنیم.

به نظر می آید برای نیل به اهداف، تبیین مفاهیم حقوق شهروندي امری اجتناب ناپذیر مي باشد.

حقوق شاکی در مرحله تحقیقات مقدماتی

– شاکی خصوصی حق دارد ضرر و زیان ناشی از جرم را مطالبه کند و مدارک و دلایل مربوط را تحویل مراجع تعقیب داده تا پیوست پرونده کیفری شود.

– هرگاه دادگاه متهم را مجرم تشخیص دهد مکلف است ضمن صدور حکم جزایی حکم ضرر و زیان مدعی خصوصی را نیز طبق دلایل و مدارک صادر کند.

– قضات و ضابطان دادگستری نمی توانند به بهانه این که متهم مخفی شده یا معین نیست یا دسترسی به او مشکل است تحقیقات خود را متوقف سازند.

– شاکی حق دارد در صورت ذی نفع بودن قاضی در پرونده یا وجود قرابت بین متهم و قاضی یا خودش با قاضی از او بخواهد که رسیدگی را متوقف و به قاضی بی طرف دیگری واگذار کند.

• شکایت شاکی از جهات قانونی برای شروع به تحقیقات است اما صرف شکایت شاکی بدون وجود دلایل کافی مجوزی برای دستگیری و بازداشت دیگری نمی شود.

– شکایت برای شروع به رسیدگی کافی است و قاضی نمی تواند از انجام آن خودداری کند.

• اگر شاکی نتواند متهم معین کند قاضی مکلف به رسیدگی است.
• قضات ذی ربط و ضابطان دادگستری موظفند همه وقت شکایت کتبی یا شفاهی را بپذیرند.
• شاکی حق دارد هنگام تحقیقات،گواهان خود را معرفی و دلایل اثبات ادعایش را اظهار کند.
• اصولاً شاکی حق دارد از صورت جلسه تحقیقات مقدماتی رونوشت بگیرد.
• شاکی می تواند ضرر و زیان خود را با ارائه دلیل قبل از صدور حکم با تقدیم در خواست تأمین خواسته تضمین کند.
• شاکی حق دارد هنگام معاینه محل یا تحقیقات محلی حاضر شود.
• اموال مسروقه یا اشیایی که به واسطه ارتکاب جرم به دست آمده یا هر نوع مالی که در جریان تحقیقات توقیف شده باید به کسی که مال از او سرقت رفته اخذ شده به دستور قاضی بازگردانده شود.