راهنمایی لازم درباره گواهی عدم امکان سازش

• پس از صدور گواهی عدم امکان سازش از سوی دادگاه اگر ظرف 3 ماه از تاریخ ابلاغ ( نه صدور گواهی ) به دفتر ثبت طلاق ارائه و تسلیم نشود از اعتبار ساقط می گردد و در صورت ارائه در مهلت مذکور، سر دفتر مکلف است به طرفین اعلام نماید تا برای اجرای صیغه طلاق و ثبت آن حضور پیدا کند.

در صورت عدم تمکین زن از شوهر، زوج می‌تواند از دادگاه تقاضای صدور عدم امکان سازش کند. زوجین برای  درخواست صدور گواهی عدم سازش نیازمند شرایطی هستند که قانون به آنها اشاره کرده است.

یكی از مقدمات و بهتر است گفته شود یكی از مجوزات جاری كردن صیغه طلاق صدور گواهی عدم امكان سازش از طریق دادگاه حقوقی مراجع قضایی ذیربط است . در ماده 8 قانون حمایت خانواده مصوب 15 بهمن ماه 13533 چهارده مورد را نام برده است كه زن یا شوهر حسب مورد می توانند از دادگاهها تقاضای صدور گواهی عدم امكان سازش نمایند .

در ماده 8 قانون حمایت از خانواده آمده است:

در موارد زیر زن یا شوهر حسب مورد می‌تواند از دادگاه‌ تقاضای صدور گواهی عدم امکان سازش نماید و دادگاه در صورت‌ احراز آن موارد گواهی عدم امکان سازش صادر خواهد کرد:

1 ـ توافق زوجین برای طلاق

2 ـ استنکاف شوهر از دادن نفقه زن و عدم امکان الزام او به تادیه نفقه همچنین درموردی که شوهر سایر حقوق واجبه زن را وفا نکند و اجبار او به ایفا هم ممکن نباشد.

3 ـ عدم تمکین زن از شوهر

4 ـ سوء رفتار و یا سو معاشرت هر یک از زوجین به حدی که ادامه‌زندگی را برای طرف دیگر غیرقابل تحمل نماید.

5 ـ ابتلا هر یک از زوجین به امراض صعب العلاج به نحوی که‌ دوام زناشویی برای طرف دیگر در مخاطره باشد.

6 ـ جنون هر یک از زوجین در مواردی که فسخ نکاح ممکن نباشد.

7 ـ عدم رعایت دستور دادگاه در مورد منع اشتغال به کار یا حرفه‌ای ‌که منافی با مصالح خانوادگی یا حیثیات شوهر یا زن باشد.

8 ـ محکومیت زن یا شوهر به حکم قطعی به مجازات پنج سال‌حبس یا بیشتر یا به جزای نقدی که بر اثر عجز از پرداخت منجر به‌پنج سال بازداشت شود یا به حبس و جزای نقدی که مجموعا منتهی به پنج سال یا بیشتر حبس و بازداشت شود و حکم مجازات‌ در حال اجرا باشد.

9 ـ ابتلا به هرگونه اعتیاد مضری که به تشخیص دادگاه به اساس‌زندگی خانوادگی خلل وارد آورد و ادامه زندگی زناشویی را غیرممکن سازد.

10 ـ هرگاه زوج همسر دیگری اختیار کند یا به تشخیص دادگاه‌ نسبت به همسران خود اجرای عدالت ننماید.

11 ـ هر یک از زوجین خانوادگی را ترک کند تشخیص ترک زندگی‌خانوادگی با دادگاه است‌.

12 ـ محکومیت قطعی هر یک از زوجین در اثر ارتکاب جرمی که‌مغایر با حیثیت خانوادگی و شئون طرف دیگر باشد.

تشخیص اینکه جرمی مغایر با حیثیت و شئون خانوادگی است باتوجه به وضع و موقع طرفین و عرف و موازین دیگر با دادگاه است‌.

13 ـ در صورت عقیم بودن یکی از زوجین به تقاضای طرف دیگرهمچنین در صورتی که زوجین از جهت عوارض و خصوصیات‌جسمی نتوانند از یکدیگر صاحب اولاد شوند.

14 ـ در مورد غایب مفقودالاثر با رعایت مقررات ماده 1029 قانون‌مدنی‌.

تبصره ـ طلاقی که موجب این قانون و بر اساس گواهی عدم امکان‌سازش واقع می‌شود فقط در صورت توافق کتبی طرفین در زمان عده‌ قابل رجوع است‌.

اعتبار گواهی عدم امکان سازش چه مدت می باشد؟

پس از صدور گواهی عدم امکان سازش از سوی دادگاه اگر ظرف 3 ماه از تاریخ ابلاغ ( نه صدور گواهی ) به دفتر ثبت طلاق ارائه و تسلیم نشود از اعتبار ساقط می گردد و در صورت ارائه در مهلت مذکور، سر دفتر مکلف است به طرفین اعلام نماید تا برای اجرای صیغه طلاق و ثبت آن حضور پیدا کند.

آیا مدت 3 ماه مذکور در فوق در مورد احکام طلاق هم می باشد؟

خیر، مهلت این صرفا برای گواهی عدم امکان سازش است نه حکم ، باید توجه داشت که گواهی عدم امکان سازش تنها اجازه اجرای صیغه و ثبت آن است ولی حکم طلاقی که از سوی دادگاه صادر میشود مقید به زمان و مهلت نیست.

اگر زوجه موفق به اخذ گواهی عدم امکان سازش شود ولی زوج پس از ارائه گواهی از سوی زوجه به دفتر ثبت طلاق تقاضای اعسار از پرداخت مهریه نماید تاثیری بر گواهی عدم امکان سازش و بی اعتباری آن دارد؟

زوج نمی تواند با توسل به اقامه دعوی اعسار یا تقاضای تقسیط مهریه خود را از انجام تکلیف قانونی یعنی تسلیم گواهی عدم امکان سازش ظرف مدت 3 ماه از تاریخ ابلاغ بی نیاز کند و از طرفی اگر زوجه گواهی را در مهلت قانونی به دفتر ثبت طلاق تسلیم کرده باشد با تقدیم دادخواست اعسار یا درخواست تقسیط پرداخت مهریه، به اعتبار گواهی عدم امکان سازش خدشه ای وارد نمیآید; زیرا در مهلت قانونی به دفتر ثبت، طلاق تسلیم شده است.

نحوه محاسبه مدت 3 ماه برای اعتبار گواهی عدم امکان سازش بر مبنای ابلاغ آن به زوج است یا زوجه؟

آغاز مدت اعتبار گواهی عدم امکان سازش تاریخ ابلاغ آن به کسی مرتبط است که گواهی به نفع او صادر شده است که حسب مورد می تواند زوج یا زوجه باشد.

در صورت ثبت گواهی عدم امکان سازش در دفتر طلاق سردفتر چه وظایفی دارد؟

چنانچه ذینفع ظرف مهلت قانونی (سه ماه ) گواهی عدم امکان سازش را در دفتر طلاق ثبت کند، سر دفتر باید موضوع را به طرفین ابلاغ کند تا برای اجرای صیغه طلاق و ثبت آن  حضور پیدا کند در صورت عدم حضور هر یک از طرفین برای مرتبه دوم حداکثر ظرف مدت یک ماه دعوت و به ترتیب شرح زیر عمل کند.

1. در صورت امتناع زن از حضور، زوج صیغه طلاق را جاری کند و پس از ثبت در دفترخانه موضوع به اطلاع زوجه میرسد.

2. در صورت امتناع زوج از حضور و اجرای صیغه طلاق و دفترخانه مراتب را تائید و به دادگاه صادر کننده گواهی اعلام می دارد; در این حالت دادگاه به درخواست زوجه، زوج را احضار و در صورت امتناع از حضور با رعایت جهات شرعی صیغه طلاق را جاری و دستور ثبت و اعلام آن را  به دفتر ثبت طلاق صادر می کند.

3.  اگر زوج در دفتر خانه حاضر شود ولی از اجرای صیغه طلاق خود داری کند مطابق بند 2 رفتار می شود.

آیا پس از صدور گواهی عدم امکان سازش، حضور در دفتر خانه و اجرای صیغه طلاق الزامی  است؟

اگر دادگاه حکم طلاق صادر کرده باشد و این حکم قطعی شود به دستور دادگاه در دفاتر طلاق به ثبت می رسد و عدول یا عدم عدول زن و شوهر از توافق تاثیری ندارد ولی اگر دادگاه گواهی عدم امکان سازش صادر کرده باشد و نه حکم طلاق، باید گفت:

1. چنانچه متقاضی صدور گواهی عدم امکان سازش زوج باشد و به درخواست او گواهی مزبور از دادگاه صادر شود، این گواهی صرفا اجازه طلاق است نه حکم طلاق; لذا نمی توان زوج را به طلاق مجبور کرد و زوجه نمی تواند از دادگاه الزام او را به اجرای صیغه طلاق درخواست کند، زیرا حق استفاده از این گواهی با زوج  می باشد.

2. اگر متقاضی صدور گواهی عدم امکان سازش زن باشد و علت این درخواست تحقق شرط وکالت مندرج در سند ازدواج باشد، زن می تواند با استفاده از آن وکالتی که از شوهرش هنگام عقد ازدواج گرفته خود را مطلقه نماید و نیازی به حضور زوج یا نماینده دادگاه نیست.

3. اگر درخواست صدور گواهی از سوی طرفین و به اصطلاح طلاق توافقی باشد و پس از صدور گواهی شوهر از توافق خود عدول نماید و نخواهد، همسرش راطلاق دهد نمی توان او را مجبور به اجرای صیغه طلاق کرد.