دانستنی های حقوق

  • آشنایی با انواع صلاحیت ذاتی

    صلاحیت محلی صلاحیتی را که به اعتبار محل استقرار دادگاه تعیین می‌گردد را صلاحیت محلی گویند. دعاوی مربوط به هر حوزه قضائی در دادگاه مستقر در همان حوزه مطرح و مورد رسیدگی قرار می‌گیرد.   صلاحیتی ذاتی صلاحیتی است که شایستگی و اقتدار دادگاه بر اساس نوع، صنف و درجه تعیین می‌گردد. در نظام حقوقی ما صلاحیت مراجع قضایی و اداری بطور کلی نسبت به یکدیگر از حیث صنف، و صلاحیت دادگاه‌های عمومی و اختصاصی مانند دادگاه عمومی حقوقی و کیفری در برابر دادگاه انقلاب نسبت به یکدیگر از حیث نوع و صلاحیت دادگاه‌های نخستین و عالی از حیث درجه، ذاتاً متفاوت می‌باشند. انواع مرجع قضائی مراجع حقوقی به مفهوم اخص (مدنی)، از جهت نوع، به مراجع عمومی و مراجع استثنائی اختصاصی تقسیم می‌شود. در حقیقت، ماهیت مرجع قضاوتی یعنی خصوصیت آن، از این نظر که مرجع عمومی یا مرجع استثنائی است باید مورد توجه قرار گیرد. مرجع عمومی صنف…

    بیشتر بخوانید »
  • درباره شرط نتیجه چه می دانیم ؟

    یعنی همینکه این عقد و شرط ضمن آن را قبول کرد علاوه بر اینکه عقد محقق شد اثر عمل حقوقی که شرط شده یا نتیجه آن عمل حقوقی محقق می‌شود. یعنی در مثال اول طلب ازبرادر فروشنده ابراء می‌شود. منظور از شرط نتیجه این است که نتیجه یک عمل حقوقی در ضمن عقد شرط شود نه خود عمل حقوقی. یعنی عمل حقوقی در ضمن عقد شرط نمی‌شود بلکه نتیجه عمل حقوقی شرط می‌شود. اگر عمل حقوقی شرط شود به آن شرط فعل می‌گوییم، ولی اگر نتیجه عمل حقوقی شرط شود شرط نتیجه نامیده می‌شود. مثال اول: من ماشین خود را به قیمت ۳۰ میلیون تومان به شما می‌فروشم و در ضمن عقد شرط می‌کنم به شرطی که طلب شما از برادرم ابراء شود. (ماده ۲۸۹ قانون مدنی: دائن با اختیار از دین خود صرف نظرکند) مثال دوم: من ماشین خود را به شما می‌فروشم به قیمت ۳۰ میلیون تومان به…

    بیشتر بخوانید »
  • فرق بین حکم و رای حضوری با حکم غیابی در چیست ؟

    در یک مورد، ابلاغ واقعی اخطاریه مانع اعتراض به رأی نخواهد بود، بلکه عدم حضور خوانده در هیچ یک از مراحل دادرسی و عدم ارسال لایحه دفاعیه یا اعتراضیه، سبب میشود که محکوم علیه حق داشته باشد نسبت به رأی صادره در همان دادگاه اعتراض نماید.   طبق ماده ۳۰۳ آیین دادرسی مدنی، حکم دادگاه حضوری است مگر اینکه خوانده یا وکیل یا قائم مقام یا نماینده قانونی وی در هیچ یک از جلسات دادگاه حاضر نشده باشد و به طور کتبی نیز دفاع نکرده باشد و یا اخطاریه، ابلاغ واقعی نشده باشد. اصل بر حضوری بودن احکام دادگاه‌ها است. در نتیجه غیابی بودن حکم استثناء است و در این خصوص تفسیر باید در محدوده نص انجام شود و حال اگر نسبت به حضوری یا غیابی بودن، شک نماییم باید اصل را بر حضوری بودن بگذاریم. چنانچه یکی از خواندگان حداقل در یک جلسه دادگاه حاضر شده و یا یک…

    بیشتر بخوانید »
  • تخفیف در مجازات چه شرایطی دارد ؟

    در جرائم تعزیری درجه های هفت و هشت در صورت احراز جهات تخفیف چنانچه دادگاه پس از احراز مجرمیت، تشخیص دهد كه با عدم اجرای مجازات نیز مرتكب، اصلاح میشود در صورت فقدان سابقه كیفری مؤثر و گذشت شاكی و جبران ضرر و زیان یا برقراری ترتیبات جبران آن میتواند حكم به معافیت از كیفر صادر كند.   ا توجه به رویکرد جدی دستگاه قضا در اعمال مجازات‌های جایگزین حبس و برخورد متناسب با جرم که در آن اصلاح و پشیمانی نمود بیشتری داشته باشد از چند ماده در تخفیف مجازات سود می‌برد. بر  اساس ماده 37 قانون مجازات اسلامی: ماده 37- درصورت وجود یك یا چند جهت از جهات تخفیف، دادگاه می‌تواند مجازات تعزیری را به نحوی كه به حال متهم مناسبتر باشد به شرح ذیل تقلیل دهد یا تبدیل كند: الف- تقلیل حبس به میزان یك تا سه درجه ب- تبدیل مصادره اموال به جزای نقدی درجه یك…

    بیشتر بخوانید »
  • ویژگی های رای دادگاه را بدانیم

    هرگاه متهم با صدور قرار تأمین در بازداشت باشد و به‌موجب حکم غیرقطعی به حبس، شلاق تعزیری و یا جزای نقدی محکوم شود، مقام قضایی که پرونده تحت نظر او است باید با احتساب ایام بازداشت قبلی، مراتب را به زندان اعلام کند تا وی بیش از میزان محکومیت در زندان نماند.    برای انجام مراحل قضایی از ابتدا تا انتها باید قوانین و اصولی باشد که بتوان در آن مسیر حرکت کرد تا دچار هرج و مرج نشد. آیین دادرسی کیفری مجموعه مقررات و قواعدی است که برای کشف جرم، تعقیب متهم، تحقیقات مقدماتی، میانجیگری، صلح میان طرفین، نحوه رسیدگی، صدور رأی، طرق اعتراض به آراء، اجرای آراء، تعیین وظایف و اختیارات مقامات قضائی و ضابطان دادگستری و رعایت حقوق متهم، بزهدیده و جامعه وضع می‌شود. در خصوص نحوه صدور رای و نیز اقدامات قابل انجام پس از صدور رای آیین دادرسی کیفری قوانین مشخصی را وضع کرده است…

    بیشتر بخوانید »
  • راهنمایی بیشتر برای تنظیم قولنامه

    توصیه‎هایی به فروشنده: ازتوان مالی خریدار برای پرداخت قیمت مورد معامله اطمینان حاصل نمایید و با شروطی که در قرارداد می آورید، حق فسخ معامله را در صورت عدم پرداخت وجه در موعد مقرر توسط خریدار با خسارت برای خود قائل شوید. اهی افراد قصد خرید وفروش مالی رادارند که مقدمات آن فراهم نیست,در این حالت درقراردادی متعهد میشود که آن قولنامه نام دارد و دراینجا فی الواقع خرید وفروش بر مبنای قول صورت میگیرد درهر صورت قولنامه نیز در دادگاهها معتبر است. در زبان حقوقی مبایعه نامه به معنای خرید و فروش است که البته در عرف و به اشتباه قولنامه نامیده می‎شود که مبنای ان ها متفاوت است .چرا که دربیع جنس، برای تحویل حاضراست لکن در قولنامه جنس بر مبنای قول است که در آینده حاضر می‎گردد. وجه التزام چیست؟ تعیین مبلغی در قرارداد به عنوان خسارت به هرشرطی که طرفین با یک دیگر بر سران به…

    بیشتر بخوانید »
  • برای ثبت معاملات چه کنیم ؟

    لازم است شاهد گرفته شود باید دو مرد یا یک مرد و دو زن شهادت بدهند. شاهد باید مؤمن، مورد اعتماد و رضایت طرفین و عادل باشد و ذینفع نباشد. آن دو زن به‌اتفاق هم باید اداي شهادت كنند؛ تا اگر يكي لغزش يا اشتباه كرد، نفر دوّم يادآوري كند.   تنظیم اسناد تجاری و ثبت معاملات شامل نکاتی بوده که لازم است هر فردی قبل از معامله و تجارت نسبت به آن آگاهی داشته باشد. این نکات برگرفته شده از بزرگترین آیه قرآن کریم یعنی آیه 282 سوره بقره است که شامل موضوعاتی مثل تنظیم اسناد تجارتی هستند که به شرح ذیل بیان می‌شود: براي حفظ اعتماد و خوش‏بيني به همديگر، آرامش روحي طرفين و جلوگيري از فراموشي، انكار و سوءظن، بايد بدهي‏ها نوشته شود. مبلغ قرارداد مهم نيست، حفظ اطمينان و حق‌الناس مهم است. تأکید اسلام بر نوشتن در زمان جاهلیت بوده است که در کل مکه هیچ…

    بیشتر بخوانید »
  • چه مواردی به شورا و داوری ارجاع داده می شود ؟

    این امر شامل قضات و کارمندان در حال تعلیق از خدمت و کارمندان و قضات در حوزه‌های قضایی دیگر نیز می‌شود، اما کارمندان شاغل در دستگاه دیگر یا بازنشسته دادگستری و همچنین کارکنان قراردادی و روزمزد از قاعده مذکور در ماده فوق‌الذکر مستثنی هستند.   داوری عبارت است از رفع اختلاف فی مابین اصحاب دعوی از طریق واگذاری آن به حکمیت اشخاصی که طرفین دعوی آن‌ها را به توافق خود انتخاب می‌کنند. قانونگذار جمهوری اسلامی ایران در مواد ۴۵۴ الی ۵۰۱ قانون آیین دادرسی مدنی باب هفتم به بحث درباره داوری پرداخته است. گاهی داور، شخصیت حقیقی است یعنی طرفین قرارداد فردی را به عنوان داور انتخاب و در متن قرارداد به آن اشاره می‌کنند و گاهی نیز به صورت شخصیت حقوقی است؛ یعنی شرکت یا مؤسسه‌ای را به عنوان داور تعیین می‌کنند. نکته مهم در خصوص زمان انتخاب داور این است که انتخاب داور در هر مرحله‌ای اعم از…

    بیشتر بخوانید »
  • اطلاعات کامل درباره اهلیت در حقوق

    باید گفت: هرجا که قانون از اهلیت به طور مطلق نامبرده منظور اهلیت استیفاء است مگر اینکه قرینه‌ای برخلاف آن وجود داشته باشد طبق ماده ۲۱۰ قانون مدنی برای اینکه معامله معتبر باشد طرفین آن باید دارای اهلیت باشند که منظور از آن اهلیت استیفاء است.   از آنجا که برای صحت هر معامله شرایطی لازم است که متعاملین یا طرفین قرارداد می‌بایست آن‌ها را دارا بوده تا عقد یا قرارداد بر بنیان قانونی شکل گرفته و استحکام لازم را داشته باشد. بر همین اساس قانونگذار در ماده ۱۹۰ قانون مدنی در چهار بند شرایط اساسی صحت معامله را برشمرد و در بند ۲ ماده‌ی فوق الاشعار اهلیت طرفین معامله را یکی از شرایط اساسی مذکور قلمداد نمود. به طوری که اگر طرفین معامله اهلیت لازم را برای معامله نداشته باشند معامله صورت گرفته باطل و یا در مواردی غیر نافذ خواهد بود. اهلیت بطور مطلق عبارتست از توانایی قانونی…

    بیشتر بخوانید »
  • در چه شرایط و مواردی که آرای داوری بین‌ المللی باطل می شوند

    این وکیل پایه‌یک دادگستری خاطرنشان می‌کند: بر این پایه، در فرضی كه جهات ابطال در یک رای داوری موجود است و ذی‌نفع دعوای ابطال این رای داور را مطرح نکند، رای  معتبر و قابل اجرا است.   رجوع به مقررات داوری در دعاوی تجاری اگرچه سابقه‌ای دیرینه در روابط بین تجار در عرصه بین‌الملل دارد و کنوانسیون‌های بین‌المللی مختلفی نیز تاکنون در این خصوص تصویب شده است اما تصویب قانون داوری تجاری بین‌المللی در سال 1376 در ایران باعث شد تا آرای صادره از مراجع داوری بین‌المللی نیز در ایران مورد حمایت قانونگذار قرار بگیرد. امروزه صلاحیت قضایی دادگاه‌های کشور مبدا در رسیدگی به اعتراض به رای داوری تجاری بین‌المللی و حق ابطال آن از قواعد مسلم داوری‌های تجاری بین‌المللی شناخته می‌شود که مورد تایید و حمايت حقوق بین‌الملل نيز قرار گرفته و مهمترین نتيجه اعمال اين حق و صلاحيت، ابطال رای داوری است. دکتر وحید قاسمی‌عهد، حقوقدان و عضو…

    بیشتر بخوانید »
دکمه بازگشت به بالا