دانستنی های حقوق
-
جلب ثالث چیست و چه شرایطی دارد
طرفی كه ثالث را جلب مینماید، جالب و ثالثی كه جلب میشود مجلوب ثالث خوانده میشود. مثلاً شخص (الف) منزلی را خریداری كرده، شخص (ب) به عنوان اینكه مالك منزل است طرح دعوا علیه (الف) مینماید. (الف) كه مُدعی علیه قرار گرفته، فروشنده (ج) را به دادرسی جلب میكند تا پاسخ (ب) را ارائه نماید. جلب شخص ثالث وقتی روی میدهد که در جریان رسیدگی به دعوا طرفین یا یكی از آن ها، شخص ثالثی را به آن دعوا بخوانند تا او در دعوا داخل شود. بر خلاف وارد ثالث، در جلب ثالث، طرفین علاقمند به حضور وی در دعوا میباشند. دعوای جلب ثالث که جزء دعاوی طاری محسوب میشود دارای شرایطی است که مقنن در قانون آیین دادرسی مدنی در مواد 135 تا 140 در مورد آن بحث میکند که ما ذیلاً به تشریح آنها میپردازیم. جلب در لغت به معنی کشانیدن و آوردن آمده است و…
بیشتر بخوانید » -
درباره رای وحدت چه می دانیم
گاهی میشود که شعبه ای از مراجع عالی قضایی در خصوص موضوعی استنباط خاصی از قانون میکند و بر اساس استنباط خود حکمی را به استناد ماده قانونی صادر میکند. در حالی که شعبه دیگری از همان مرجع عالی درباره موضوع مشابه برداشت دیگری را از همان ماده قانونی میکند و حکمی را صادر میکند رأی در لغت به معنای اندیشه و فکر میباشد و رویه نیز به معنای روش و وضع به کار میرود.در اصطلاح به آراء هئیت عمومی دیوان عالی کشور که پیروی از آن برای تمام دادگاهها الزامی است آراء وحدت رویه میگویند. اصولا به موجب اصل 166 قانون اساسی وظیفه قوه قضائیه صدور احکام مستدل و مستند به مواد قانون مجازات است و دادگاهها نیز مکلفند که هر واقعه جزایی را با قانون مجازات و مواد مربوطه تطبیق کرده و حکم آن را تعیین کنند، اصل استقلال قوانین خاطر نشان میکند: قوه قضائیه نباید…
بیشتر بخوانید » -
همه چیز درباره قوانین امری و قانون تکمیلی
تقسیم قوانین به امری و تکمیلی، یک تقسیم بندی قانونی نیست؛ به دیگر سخن قانونگذار همزمان با وضع یک قانون، نسبت به امری بودن یا تکمیلی بودن آن سخنی نمیگوید و این بر عهده دادرسان و حقوقدانان است که وصف قانون را از این نظر تشخیص دهند. قوانین مربوط به حقوق خصوصی (روابط افراد با یکدیگر) به دو دستهٔ قوانین تکمیلی(تفسیری یا مکمل اراده) و قوانین الزامی (امری) تقسیم میشوند. قانون امری (آمره) در مواردی رعایت مفاد قانون به حدی در نظر قانونگذار اهمیت دارد که به هیچ عنوان نمیتواند نقض آن را برتابد و در نتیجه به مردم که علی الاصول مکلف به اجرای قانون هستند اجازه نمیدهد خلاف آن توافق و عمل كنند. به عنوان مثال مقررات راجع به طلاق از چنان اهمیتی نزد قانونگذار برخوردار است که نمیتواند توافق خلاف آن را تحمل کند؛ یعنی مثلازوجه نمیتواند با توافق زوج خود را از نگاه داشتن…
بیشتر بخوانید » -
ارتکاب جرم از دید ماموران انتظامی که کارت ضابط دادگستری ندارند
کارکنان وظیفه، ضابط دادگستری محسوب نمیشوند، اما تحت نظارت ضابطان مربوط در این مورد انجام وظیفه میکنند و مسئولیت اقدامات انجام شده در این رابطه با ضابطان است. این مسؤولیت نافی مسؤولیت قانونی کارکنان وظیفه نیست. آن دسته از مأموران نیروی انتظامی که کارت ویژه ضابط دادگستری برای آنها صادر نشده است، ضابط دادگستری محسوب نمیشوند و ارتکاب جرم در منظر آنان جرم مشهود تلقی نمیشود. اداره کل حقوقی قوه قضائیه در نظریه مشورتی خود در پاسخ به سوالی مبنی بر این که آیا ارتکاب جرم در مرئی و منظر مأموران انتظامیفاقد کارت ضابط، عنوان جرم مشهود دارد یا نه این گونه پاسخ پاسخ داده است. با عنایت به مواد (29) و (30) قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392، ضابطان دادگستری مأمورانی هستند که پس از طی آموزشهای لازم کارت ویژه ضابط دادگستری برای آنها صادر شده باشد. بنابراین در فرض سؤال، آن دسته از مأموران نیروی انتظامی…
بیشتر بخوانید » -
چگونه به صورت قانونی نسب خود را ثابت کنیم
اثبات نسب مادری سادهتر از اثبات نسب پدری است زیرا دوران بارداری و زایمان به راحتی قابل انكار نیست و طبق قانون ظرف 15 روز پس از تولد نوزاد باید به دنیا آمدن او در یكی از حوزههای ثبت احوال اعلام و برای طرف شناسنامه گرفته شود. تولد هر انسانی ناشی از پیوند زناشویی زن و مردی است که در اصطلاح حقوقی به آن نسب گفته میشود. مبنای نسب قانونی، ازدواج زن و شوهر است. در حقیقت، نسب رابطه خونی و حقوقی است که پدر و مادر را به فرزندان آنها مربوط میکند. نسب در لغت به معنای خویشاوندی و نژاد است اما از نظر حقوقی عبارت است از رابطه خویشاوندی میان 2 نفر که یکی از نسل دیگری باشد یا هر دو از نسل شخص دیگری باشند مانند رابطه پدر و فرزند یا رابطه برادر و خواهر. گاهی نسب ناشی از رابطه ازدواج قانونی و مشروع زن و…
بیشتر بخوانید » -
منشور حق و حقوق متهم را بشناسیم
متهم حق دارد ظرف مدت 10 روز به قرار بازداشت خود اعتراض کند تا مرجع بالاتر بلافاصله و در وقت فوقالعاده به آن رسیدگی نماید. این حق طبق قانون باید به متهم تفهیم شود. ( ماده 33 و تبصره ماده 147 قانون آیین دادرسی کیفری و شق بند ن ماده 3 قانون احیا دادسرا مصوب 1381 . ) هر متهمی حق دارد بداند که هیچ یک از ضابطان دادگستری بدون مجوز قضایی و بدون رعایت ترتیبات قانونی مجاز نیستند وارد منزل او شده و آن را بازرسی كنند. بر اساس اصول و مواد مربوط به قانون اساسی، قانون آیین دارسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور کیفری، ماده واحده قانون احترام به آزادیهای مشروع و حفظ حقوق شهروندی، اعلامیه جهانی حقوق بشر، میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی و نیز ضرورتهای عقلی، در جریان رسیدگی به یک دعوی کیفری ، حقوقی برای متهم قابل تصور است که این حقوق…
بیشتر بخوانید » -
دادستان برای صدور قرار بایگانی پرونده چه اختیاراتی دارد ؟
قانونگذار در ماده 80 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 به طور شفاف این نهاد ارفاقی را با «شرایط خاصی» پذیرفته و اعمال این نوع تصمیم را فقط به مقام قضایی اعطا کرده است. یعنی ضابطان دادگستری حق اعمال چنین تصمیمی را ندارند. دادستان یا مدعی العموم، مقام قضایی است كه بهعنوان رییس ضابطان دادگستری، برای حفظ حقوق عمومی و نظارت بر اجرای صحیح قوانین، مطابق مقررات قانونی انجام وظیفه میکند. دادستان یا مدعیالعموم، مقام قضایی است كه بهعنوان رییس ضابطان دادگستری، برای حفظ حقوق عمومی و نظارت بر اجرای صحیح قوانین، مطابق مقررات قانونی انجام وظیفه میکند. در مواردی كه جرم و ایجاد ضرر و زیان، شاکی خصوصی نداشته باشد یا شاکی خصوصی به دلایلی مانند صغر سن، جنون یا غیبت نتواند حقوق خود را پیگیری کند، دادستان به نمایندگی از طرف مردم، علیه مرتكبان عمل خلاف قانون، دعوا را مطرح یا پیگیری میکند؛ با این وجود در…
بیشتر بخوانید » -
نظر قانون درباره خودکشی چیست ؟
خودکشی در قریب به اتفاق سیستمهای حقوق جرم نیست و در قانون مجازات اسلامی هم برای آن جرم انگاری نشده است، ولی این به معنای جایز بودن آن هم نمیباشد عدم مجازات کسی که مرتکب خودکشی شده است از نظر عقلی و منطقی قابل دفاع است زیرا شخص مرده قابل مجازات نیست خودکشی یا خودزنی در قوانینایران، جرم شناخته نشده است. در قانون مجازات عمومی مصوب 1304 شمسی و اصلاحات آن در 1352، خودکشی جرم نبود و راجع به خودکشی، شروع به خودکشی یا معاونت و مشارکت در خودکشی، مجازاتی پیشبینی نشده بود. خودکشی در لغت عبارت است از اینکه کسی خود را به وسیله ای بکشد و در اصطلاح نیز عبارت است از اقدام به امری که موجب مرگ خود انسان باشد خودکشی نوعی قتل نفس همراه با وحدت قاتل ومقتول است. و از دیدگاه اسلام حرام بوده و ادله آن شامل کتاب، سنت و اجماع است و…
بیشتر بخوانید » -
چطور به صورت رسمی و با اظهارنامه حق خود را مطالبه کنیم ؟
مراجع صالح برای ابلاغ اظهارنامه، حسب مورد اداره ثبت اسناد یا دفاتر دادگاهها است اما آنچه امروزه مورد عمل است، به جای دفاتر دادگاهها که در قانون به عنوان مرجع تسلیم اظهارنامه معرفی شده، قسمتی به نام دایره اظهارنامه است که در هر واحد قضایی وجود دارد و اظهارنامهها به آنجا تسلیم میشود. اظهارنامه عبارت از نوشتهای است که مطابق مقررات قانونی تنظیم میشود و وسیله قانونی بیان مطالب است که به آن اظهاریه نیز گفته میشود. اظهارنامه به صراحت ماده 156 قانون آیین دادرسی مدنی از راههای رسمی مطالبه حق به شمار میرود. به وسیله اظهارنامه، نه تنها مطالبه رسمی حق امکانپذیر است بلکه میتوان توسط اظهارنامه آمادگی تسلیم هر چیزی، اعم از مال، وجه و سند را به مخاطب اعلام کرد و آن را هنگام تسلیم اظهارنامه تحت نظر و حفاظت مرجع مربوط قرار داد. موارد مندرج در احضارنامه برگ اظهارنامه، فرم چاپی مخصوصی نظیر برگ…
بیشتر بخوانید » -
دعوای تقابل چیست و دعوای متقابل چه شرایطی دارد ؟
مرجعی که به دعوای جدید رسیدگی میکند همان دادگاهی است که به دعوای اصلی رسیدگی مینماید. مگر اینکه دعوای جدید از صلاحیت ذاتی دادگاه خارج باشد. دعوای جدید اگر با دعوای اصلی ناشی از یک منشأ و یا با دعوای اصلی ارتباط کامل داشته باشد، دعوای متقابل میباشد. ارتباط کامل هم وقتی است که اتخاذ تصمیم در هریک موثر در دیگری باشد. دعوا در لغت به معنی خواستن، ادعا کردن، ادعاء، نزاع و دادخواهی است. دعوا در اصطلاح حقوقی عبارت است از عملی که برای تثبیت حقی صورت میگیرد، یعنی حقی که مورد انکار یا تجاوز واقع شده باشد. دعوائی که در مقابل دعوای دیگری که دعوای اصلی نام دارد، طرح شده باشد؛ دعوای متقابل نام دارد. دعوای متقابل باید با دعوای اصلی ناشی از یک منشأ باشند یا ارتباط کامل داشته باشند و علاوه بر این از قبیل دعوای صلح و تهاتر و فسخ و رد خواسته…
بیشتر بخوانید »