آیا فریب دادن جرم است ؟

• کسی که وسایل ارتکاب جرم را تهیه می کند و به مجرم اصلی کمک می کند در صورتی مجرم خواهد بود که عالماً و عامداً این کار بکند.

اگر چه کمک کردن و تسهیل کارهای برای برادران و دوستان مؤمن امر شایسته و مورد ستایش می باشد اما اگر این معاونت و کمک کردن در کاری باشد که خداوند راضی نیست، این کار نه خوب که بد و ناپسند نیز محسوب می شود.

بر همین پایه معاونت در جرم با کارهایی همچون تحریک، ترغیب، فریب، نیرنگ و.. یا حتی فقط تهیه کردن وسایل ارتکاب جرم خود جرم محسوب می شود.

در همین راستا باید بدانیم برای اینکه معاون یک کار، مجرم محسوب شود شرایطی لازم است؛

اولین شرط این است که:

کسی که وسایل ارتکاب جرم را تهیه می کند و به مجرم اصلی کمک می کند در صورتی مجرم خواهد بود که عالماً و عامداً این کار بکند.

دومین شرط این است که:

کسی که به او کمک می شود خودش صاحب تشخیص باشد و گرنه اگر مثلاً کسی با دادن یک سلاح به کودکی یا دادن سم به یک دیوانه او را وادار کند به قتل دیگری کند، در اینصورت دهنده سلاح یا سم خودش مجرم اصلی محسوب می شود نه معاون.

اما نکته ی مهم در این مساله این است که بدانیم مجرم اصلی هم در کنار معاون نسبت به جرم بودن عمل باید آگاه باشد مثلاً بداند که این کار کلاهبرداری محسوب می شود. تنها استثناء و موردی که لازم نیست مرتکب اصلی جرم آگاه باشد موردی است که معاون او را فریب می دهد.

پس فریب دادن حتی در صورت جاهل بودن مرتکب اصلی، موجب می شود فریب دهنده مجرم محسوب شود.

به امید رشد علمی و عملی جامعه ی ما در همه ی مسایل و امور حقوقی و اسلامی و حرکت در مسیر اهل بیت علیهم السلام.

زهرایی

ارشد حقوق جزا و جرم شناسی

گروه جامعه و سیاست

تنظیم برای تبیان: امیرمحمد پارسی