در چه شرایطی می توانیم به صورت قانونی سقط جنین انجام دهیم ؟

سقط جنین طبق قوانین ایران و نیز شرع مقدس اسلام، ممنوع بوده و مجازات دارد، اما طبق قانون، در مواردی این كار جایز است.

۱- در كلیه موارد مراجعه جهت بررسی سقط جنین درمانی تشكیل پرونده به شكل رایگان انجام شده و صرفاً درخصوص مواردی كه منجر به صدور سقط جنین جهت انجام سقط درمانی می گردند تعرفه مربوطه اخذ گردد.

2- در تشكیل پرونده به موارد ذیل توجه شود:

الف- اخذ رضایت كتبی از مادر (امضاء و اثر انگشت) و ضبط در پرونده؛

ب- ضبط تصویر اوراق هویتی معتبر در پرونده؛

ج- ضبط اصل یا تصویر برابر اصل مدارك پزشكی مورد استناد، در پرونده.

3- بررسی مدارك جهت صدور یا عدم صدور مجوز سقط جنین درمانی بایستی توسط پزشك كارشناس پزشكی قانونی انجام گیرد.

4- در گواهی پزشكی قانونی (مجوز سقط صادره) باید موارد زیر درج شده باشد:

اسكن تصویر چهره مادر، مشخصات هویتی مادر، تاریخ صدور گواهی، شماره نامه یا پرونده، اشاره به نوع ناهنجاری جنین یا بیماری مادر بر اساس موازین علمی، سن بارداری بر اساس سونوگرافی و در انتهای گواهی امضاء رئیس مركز یا جانشین او.

5- چنانچه مادر مبتلا به بیماری روانی باشد در صورتی كه دارای اهلیت (بالغ، عاقل، رشید) باشد رضایت كتبی از خود مادر اخذ می گردد در غیر اینصورت نیاز به اخذ رضایت كتبی از ولی او یا قیم قانونی یا نامه مرجع قضایی است.

6- بهترین زمان سونوگرافی جهت تعیین سن حاملگی 9-8 هفتگی است. در اولویت بعدی بالای 11 هفتگی می-باشد. اگر كسی دو یا چند گزارش معتبر سونوگرافی داشته باشد كه سن جنین را متفاوت گزارش كرده بودند سونوگرافی كه نزدیك ترین زمان به 10 هفته است، معتبرتر می باشد.

7- در بررسی سن جنین علاوه بر گزارش سونوگرافی و مقایسه با سونوگرافی‌های قبلی(در صورت وجود داشتن) به تطابق آن با معاینه جسمانی مادر نیز توجه شود. در تعیین سن به تاریخ سونوگرافی و معیار مورد استفاده در تعیین سن دقت گردد. برای نمونه تعیین سن بر اساسHC (دور سر) و BPD (قطر بین آهیانه‌ای) در جنین هیدروسفال، تعیین سن بر اساس AC (دور شكم) در كیست‌های شكمی و تعیین سن بر اساس FL (طول فمور) در جنین مبتلا به آكندروپلازی، منجر به اشتباهات فاحش در تصمیم گیری خواهد شد.

8- در صورت تشخیص كارشناس پزشكی قانونی بسته به مورد، جهت تشخیص سن یا ناهنجاری جنینی، تكرار سونوگرافی توسط سونولوژیست معتبر بلامانع است.

9- ضایعات قلبی كه با سونوگرافی تشخیص داده شده اند، ترجیحا” با اكو تایید گردد. در مواردی كه امكان اكو نیست باید توسط مراكز معتبر سونوگرافی (حداقل یك مركز) تایید شود.

10- در مواردی كه در سونوگرافی فقط ” NT افزایش یافته” یا ” كیستیك هیگروما” گزارش شود لازم است جهت تشخیص قطعی به پزشك معالج ارجاع گردد تا اقدامات تشخیصی قطعی (آزمایشات ژنتیكی و یا سونوگرافی سطح بالا) انجام شود.

11- تست غربالگری (Screening Test) مثبت، تشخیص قطعی محسوب نمی‌گردد و نشانه ریسك بالای ابتلای جنین به برخی ناهنجاری‌ها از جمله تریزومی 21 و NTD (نقائص لوله عصبی) است؛ جهت تشخیص قطعی نیاز به انجام بررسی‌های تكمیلی توسط پزشك معالج می‌باشد.

12- گزارش های مراكز ژنتیك باید مهر پزشك داشته باشد (ممهور به مهر پزشك باشد).

13- اعلام نقایص ژنتیكی بر اساس آزمایش ژنتیكی یا آنزیمی، قطعی محسوب می گردد و نیاز به تكرار نمی باشد.

14- گزارش soft marker در سونوگرافی حتی به تعداد زیاد در ارگان¬های مختلف، اندیكاسیون سقط ندارد مگر اینكه همراه با بیماری‌های ژنتیكی و یا آنومالی‌های سونوگرافیك موجود در لیست باشد.

15- در مواردی كه تشخیص ناهنجاری قطعی نیست یا ناهنجاری minor (مانند كوچك بودن بینی یا دیده نشدن آن) گزارش شده است، مادر می‌بایست تحت نظر پزشك معالج باشد تا در صورت رسیدن به تشخیص قطعی مبنی بر وجود ناهنجاری مشمول ماده واحد سقط و اندیكاسیون های موجود در لیست، قبل از 19 هفتگی به پزشكی قانونی ارجاع و موضوع بررسی شود.

16- در موارد مواجهه با اشعه، مصرف داروهای تراتوژن ابتلا به برخی بیماریهای عفونی مانند ابتلا به آبله مرغان، سرخجه،CMV توصیه می گردد مادر تحت نظر پزشك معالج قرار گرفته، مراقبت و درمان‌های متناسب و مورد نیاز را در صورت لزوم دریافت كند. در صورت بروز ناهنجاری در جنین قبل از 19 هفتگی به پزشكی قانونی ارجاع و موضوع بررسی شود.

17- در موارد وابسته به كروموزوم X مغلوب، مثل دوشن و هموفیلی، جنسیت جنین باید توسط مراكز ژنتیك مشخص گردد، اگر جنسیت جنین اعلام نشده بود از مركز ژنتیك مربوطه جنس جنین استعلام شود.

18- تشخیص سندرم‌های دوران بارداری مانند سندرم داون و سایر تریزومی‌ها (13 و 18 ) با روش سیتوژنتیك (كاریوتایپ) می‌باشد. در مواردی كه آزمایش مثبت ارائه شده، یك Rapid Test   (تست سریع) باشد لازم است با روش سیتوژنتیك (كاریوتایپ) یا حداقل با یك نوعRapid Test  دیگر تایید شود.

تبصره: در حال حاضرRapid Test  شامل انجام آزمایش‌های ژنتیك با روشQF-PCR و یا FISH و یا MLPA  می‌باشد.

19- چنانچه آزمایشگاه ژنتیك در كاریوتایپ مایع آمینون، موزائیسم گزارش نماید برای تصمیم‌گیری جهت صدور مجوز سقط توجه به چند نكته لازم است:

الف- حداقل باید 20 الی 50 سلول شمارش شده باشد؛

ب- حداقل درصد موزائیسم باید 15 درصد به بالا باشد.

تبصره: اگر موزائیسم برای تریزومی¬ها در نمونه CVS بدست آمده بود، مجددا” با انجام آمینوسنتز باید مورد تائید قرار گیرد.

20- چنانچه در بررسی‌های آزمایشگاهی ژنتیكی معتبر، Duplication یا Deletion هایی دیده شود كه جزء واریاسیون‌های طبیعی شناخته شده نباشد، مجوز سقط می‌دهیم.

** هرگاه ضروری بود، با مراكز ژنتیك مشاوره می كنیم.

21- اگر در جنین (46xy) یا (46xx) ماركری یافت شود، كه نوپدید است (نوپدید یا Denovo؛ یعنی ماركر مذكور در والدین وجود نداشته باشد)، چنانچه ماركر یاد شده كروموزوم جنسی نباشد، اندیكاسیون سقط خواهد داشت.