در کدام جرایم تعدد اقرار و اعتراف موثر هستند ؟

یکی از ادله اثبات در امور کیفری اقرار است. اما این ادله دارای شرایطی است که تا آن شرایط محقق نشود قابلیت اثبات ندارد.

قانون‌گذار در ماده 164 به بعد قانون مجازات اسلامی به ادله اقرار اشاره کرده و می‌گوید: اقرار عبارت از اخبار شخص به ارتکاب جرم از جانب خود است.

اقرار باید با لفظ یا نوشتن باشد و در صورت تعذر، با فعل از قبیل اشاره نیز واقع می‌شود و در هر صورت باید روشن و بدون ابهام باشد.

اقرار باید منجّز باشد و اقرار معلق و مشروط معتبر نیست. همچنین اقرار در صورتی نافذ است که اقرارکننده در حین اقرار، عاقل، بالغ، قاصد و مختار باشد.

اقرار سفیه در امور مالی مؤثر نیست. البته اقرار سفیه در اموری که جنبه‌ی مالی ندارد، نافذ است. مثلا اقرار سفیه به ارتکاب جرمی که موجب حدّ یا قصاص یا تعزیر است مانند زنا یا قذف معتبر است.

کیفرهائی که توسط اقرار ثابت می‌شوند

برخی از کیفرهائی که توسط اقرار قابل اثبات هستند، علاوه بر آن که در کتب فقهی ذکر شده‌اند و قانون‌گذار هم در قانون مجازات اسلامی به آنها تصریح نموده است که به شرح ذیل می‌باشند:

حدودی که با 4 بار اقرار ثابت می‌شوند

1) حد ّزنا: زنا با اقرار ثابت می‌شود و بناچار باید چهار بار باشد و اگر کمتر از چهار بار اقرار کند حد ثابت نمی‌شود و در این صورت علی الظاهر حاکم می‌تواند او را تعزیر کند.

2) حدّ لواط: لواط با چهار بار اقرار مجرم که یا فاعل است یا مفعول ثابت می‌شود.

3) حدّ مساحقه: مساحقه که نظیر لواط است و بین دو زن اتفاق می‌افتد، ثابت می‌شود به همان راه‌هایی که لواط با آن راهها ثابت می‌شود.

حدودی که با دو بار اقرار ثابت می‌شوند

1) حدّ قیادت: قیادت (میانجیگری برای زنا یا لواط ) و اینکه کسی واسطه شود مردی را به زنی یا دختری جهت زنا و به مردی یا پسری جهت لواط برساند و به دو طریق ثابت می‌شود. طریق اول اینکه خودش به قولی دو نوبت و به قولی یک نوبت اقرار کند که قول اول اشبه است.

2) حدّ قذف: قذف به اقرار قاذف ثابت می‌شود و بنابر احتیاط لازم است دو بار اقرار کند.

3) هر گناهی که در آن تعزر باشد و جنبه حق الله داشته باشد بوسیله اقرار مرتکب که نزدیکتر به احتیاط و بهتر آن است که در دو نوبت باشد ثابت می‌شود.

4) حدّ شرب مسکر: شرب مسکر با دو بار اقرار ثابت می‌شود.

5) حدّ سرقت: حدّ سرقت با دوبار اقرار به عملی که موجب آن است ثابت می‌شود.

٦) حدّ محاربه: محارب بودن کسی با یک نوبت و نزدیکتر به احتیاط با دو بار اقرار ثابت می‌شود.

کیفری که با یک بار اقرار ثابت می‌شود

کیفر قصاص: در ثابت شدن قتل یک بار اقرار کافی است و اینکه بعضی از فقها فرموده‌اند شرط ثبوت قصاص با دو بار اقرار است این قول بدون دلیل است.

برخی از کیفرها‌ئی که با اقرار ثابت می‌‌‌‌‌شوند و در کتب فقهی ذکر و مجازات آنها نیز بیان شده است، ولی در قانون مجازات اسلامی تصریحی بدان‌ها نشده است، عبارتند از:

1) حدّ سحر: کسی که سحر عمل کند اگر مسلمان باشد کشته می‌شود و اگر کافر باشد تادیب می‌شود و از دو طریق ثابت می‌شود یکی به اقرار خود او که احتیاطا باید دو بار باشد.

2) حدّ ارتداد: در ارتداد به اقرار خود مرتد ثابت می‌شود و احتیاط آنست که آثار ارتداد را بعد از دو بار اقرار مترتب کنند.