تشریح معنی چند قرار در آیین دادرسی کیفری
نکاتی پیرامون قرارهای آیین دادرسی کیفری 92 با اصلاحات بعد 1) قرار منع تعقیب: این قرار به دو دلیل صادر می شود، یا عمل انتسابی جرم نیست یا عمل انتسابی جرم است و دلیل کافی برای اینکه جرم را متهم انجام داده وجود ندارد. در حالت اول این قرار قطعی است و اعتبار امر مختوم دارد. در حالت دوم هم اصولا قطعی است مگر در مواردی که قانون مشخص کرده است که به شرح ذیل است: «…هرگاه به علت فقدان یا عدم کفایت دلیل، قرار منع تعقیب صادر و در دادسرا قطعی شود، نمی توان بار دیگر به همان اتهام تعقیب کرد، مگر پس از کشف دلیل جدید که در این صورت، با نظر دادستان برای یک بار قابل تعقیب است و اگر این قرار در دادگاه قطعی شود، پس از کشف دلیل جدید به درخواست دادستان می توان او را برای یک بار با اجازه دادگاه صالح برای رسیدگی به اتهام تعقیب کرد…»(ماده 278ق.آ.د.ک). 2) قرار تعلیق تعقیب:
- در جرایم تعزیری درجه 6،7 و 8 که مجازاتشان قابل تعلیق باشد(ماده 46 و تبصره 2 ماده 115 قانون مجازات اسلامی 92) صادر می شود.
- شاکی وجود نداشته یا گذشت کرده یا خسارت جبران شده یا ترتیب پرداخت موافقت شده باشد.
- متهم سابقه محکومیت موثر کیفری (مذکور در ماده 25ق.م.ا) را نداشته باشد.
- متهم راضی باشد.
- بر حسب ضرورت اخذ تامین شش ماهه تا دوساله
- الزام متهم به انجام برخی از دستورات
3) قرار بایگانی پرونده:
- در جرایم تعزیری درجه 7 و 8
- شاکی وجود نداشته باشد یا گذشت کرده باشد.
- متهم سابقه محکومیت کیفری موثر نداشته باشد.
- تفهیم اتهام صورت گرفته باشد.
- در صورت ضرورت از متهم التزام کتبی اخذ شده باشد.
- فقط یک بار این قرار صادر می شود.
4) قرار میانجیگری:
- در جرایم تعزیری درجه 6 و 7 و 8 که مجازاتشان قابل تعلیق است.
- مدعی یا بزه دیده موافق باشد.
- متهم درخواست کرده باشد.
5) قرار ترک تعقیب
- در هر جرم تعزیری قابل گذشتی امکان صدور این قرار هست.
- قبل از صدور کیفرخواست صادر می شود.
- مرجع صادر کننده، دادستان است.
- فاقد اعتبار امر مختوم است.
- فقط یک بار صادر می شود(معمولا وقتی شاکی احساس کرد که دلایلش کافی برای انتساب اتهام نیست یا براساس روال پرونده احتمال برائت متهم می رود و برای جلوگیری از صدور سایر قرارها نظیر منع تعقیب کاری می کند که این قرار صادر شود)
- شاکی بعد از صدور این قرار می تواند ظرف یک سال از تاریخ صدور قرار، تعقیب متهم را درخواست کند