نگاه قانون به مزاحمت تلفنی

درست همزمان با تحولات و عصر ارتباطات درحالی که نیاز مسلم مردم استفاده از خدمات تلفنی است ، دردسرهای این وسیله مهم ارتباطی عده زیادی از مردم را کلافه کرده است:تلفن زنگ میزند ، گوشی را برمیدارید ، کسی جواب نمیدهد، این عمل چند بار و گاه بارها و بارها تکرار میشود.

گاهی اوقات با زنگ تلفن و برداشتن گوشی ، صدای سوت ممتد یا انواع موسیقی ها از آن طرف خط شنیده میشودو متاسفانه این مشکل  روزانه تعداد زیادی از خانواده هاست که تکرارش موجب شده ،برخی دوشاخه ی تلفن را از پریز بیرون کشیده و خود را از این مخمصه نجات دهند، چه بسا ادامه این روند موجب درگیری های خانوادگی شده و مشکلات روحی روانی را در پی داشته باشد.

جای تاسف است که در کشور ما از این وسیله ارتباطی و امکانات رفاهی به نحو صحیح استفاده نمیشود و این امر نشانه ی ضعف فرهنگی و اجتماعی در بهره گیری از این وسیله ی حیاتی است . درحالی که استتفاده از وسایل ارتباطی نیاز به فرهنگ بهره گیری مناسب از امکانات را دارا میباشد.

به هرحال شاید کمتر خانواده ، موسسه یا سازمانی است که از این نوع مزاحمت ها مصون و در امان باشد، زیرا مرتکبین گاه و بیگاه و در ساعست حساس زمانی که مردم نیاز به استراحت دارند ، راحتی و آسایش را از آنان سلب میکنند و بدون در نظر گرفتن انصاف مفاهیم ومبانی اخلاقی، اجتماعی ، انسانی را از یاد برده و متاسفانه پی آمدهای ناشی از این فعل ناپسند را که ممکن است بر اثر ارتکاب اعمال نابهنجار اجتماعی گریبانگیر مردم شود ، فراموش میکنند!!

مزاحمت های تلفنی به صور گوناگون صورت میگیرد:

1-سوت کشیدن، سکوت و سپس فوت کردن در گوشی بدون وقفه.

2-فحاشی و حرفای رکیک نثار مخاطب کردن و گاه خبرهای کذب و غیر واقعی  به مخاطب دادن و تهمت های ناروا زدن که ممکن است عواقب وخیمی دربر داشته باشد.

3-دادن خبرهای کذب و تکان دهنده که بعضا باعث شوک آنی یا سنکوپ شدن آرامش خانواده ها را بر هم مخیزند ، غوغا برپا میکند و عزا و ماتم ایجاد مینماید.

چندی پیش در یکی از روزنامه ها خواندم ، زنگ تلفن منزلی به صدا درمی آید ، بانوی خانه تلفن را برمیدارد، آن سوی خط فرد ناشناسی خبر مرگ شوهرش را که بر اثر تصادف فوت نموده و در سردخانه فلان بیمارستان هم قرارداده شده به او میدهد، پس از شنیدن این خبر کذب بانوی خانه شوکه شده و نقش بر زمین میشود، او را ترای مداوا راهی بیمارستان میکنند، انا زن بیچاره در راه بیمارستان بر اثر شوکه شدن و ایست قلبی فوت میکند، مشایعین  پس از تشریفات قانونی و اتقال جسد به سردخانه  به منزل متوفیه برمیگردند تا مراسم تدفین ، تشییع و ترحیم را تدارک ببینند ، به محض ورود به منزل مشاهده میکنند شوهر متوفیه که خبر مرگ او را به همسرش داده بودند  از همه جا بی خبر و عدم آگاهی از فوت عیالش مشغول صرف غذاست، بلاخره از این ماجرای غم انگیز و فوت همسرش مطلع میشود ، او هم نقش بر زمین شده و پس از انتقال به بیمارستان در بخش سی سی یو بستری میشود و روز به روز حالش وخیم تر میگردد و سرانجام او هم پس از چند روزی جنگ و جدال با مرگ و زندگی فوت میکند.

آیا این عمل غیر انسانی و جبران ناپذیر که نتیجه اش فوت دو نفر گردیده ، چیزی جز دنائت ، عدم احساس مسئولیت ، بی فکری ، هرزه گی یا نادیده گرفتن عواطف انسانی ، اجتماعی و وجدانی نمیتواند باشد؟؟

یا ممکن است در اثر ارتکاب  عمل مزاحم ، شخص متحمل ضرر و زیان مادی شود، در این صورت مطابق قوانین جاریه میتواند با تقدیم دادخواست به دادگاه های حقوقی به همراه دلایل اقدام نماید، هرگاه دادگاه متهم را مجرم بداند مکلف است ضمن صدور حکم جزایی نسبت به مطالعه ضرر و زیان مدعی خصوصی نیز حکم صادر نماید و هرگاه نیاز بیشتر به تحقیق پیرامون ورود خسارت مدعی خصوصی باشد ، پس از رسیدگی لازم مطابق ماده12 قانون آیین دادرسی کیفری دادگاه های عمومی و انقلاب مصوب 79 نسبت به اصدار حکم اقدام نمایند.

مرحوم دکتر پاد استاد فقید دانشکده حقوق دانشگاه تهران در کتاب کیفری اختصاصی خود آورده است:( کسانی که از نیمه شب به بعد به وسیله اعمالی از طریق تلفن سلب آسایش دیگران بنمایند و این مزاحمت موجب خسارت مالی یا جانی گردد، مطابق با قانون مسئولیت مدنی و قانون جزا بر حسب مورد تعقیب خواهند شد وحتی اگر کسی عمدا ویا با سوء نیت به وسیله تلفن خبر فوت یکی از نزدیکان شنونده را به او بدهد واین خبر موجب مرگ یا مرض شنونده شود ، مطابق با قانون جزا مجازات خواهد شد و حسب مورد تا حد اعدام هم قابل کیفر خواهد بود).

بنابراین واقعا کمال بی انصافی است،اگر وجدان را زیر پا بگذاریم و به اصول و معتقدات مذهبی معتقدات مذهبی،اجتماعی،اخلاقی،قانونی پشت پا زده، مرتکب اعمالی شویم که حاصلش یک عمر ندامت و پشیمانی است؟؟

در ماده 641 قانون مجازات اسلامی تصریح شده ((هرگاه کسی به وسیله تلفن با دستگاه های مخابراتی  دیگر برای اشخاص ایجاد مزاحمت نماید ، علاوه بر اجرای مقررات خاص شرکت مخابرات، مرتکب به حبس از یک ماه تا شش ماه محکوم خواهد شد)).

از این ماده استنباط میشود که علاوه بر مجازات قانونی ، مقررات خاص شرکت مخابرات هم درباره مزاحمین اعمال و مشمول مقررات و ضوابط حاکم بر شرکت مذکور در کمیسیون های رسیدگی به مزاحمت های تلفنی خواهند بود.

در نظریه شماره 816/7 مورخ 2/2/73 اداره حقوقی وزارت دادگستری آمده است : ((درمورد مزاحمت تلفنی چنانچه عمل مشتکی عنه(یعنی کسی که از او شکایت شده) صرفا مزاحم تلفنی باشد و توام با جرم دیگری مانند فحاشی و استعمال الفاظ رکیک نباشد.

رسیدگی به موضوع حسب تبصره2 ماده14 تیرماه65 قانون تاسیس شرکت مخابرات ایران  با شرکت مخابرات بوده که با احراز مزاحمت به قطع تلفن مزاحم اقدام مینماید، اما چنانچه مزاحمت تلفنی همراه با جرائم دیگر از قبیل فحاشی یا تهدید باشد ، رسیدگی به بزه ارتکابی با دادگاه های عمومی محل خواهد بود.))

در پایان باید بگویم این مزاحمت ها به مشکلاتی که برای خانواده ها ایجاد میکنند محدود نمیشود ، بلکه آتش نشانی ،موسسات تاکسی تلفنی ، غذاخوری هایی که مشترکان تلفنی دارند ، پلیس110، 118 وغیره را هم شامل میشود واز این معضل اجتماعی همه وهمه وبه ستوه آمده اند و این امر مجزات های سنگین تری را میطلبد که قوه مقننه باید در رفع این نقیصه و وضع قانون شدیدتری برآید و شرکت مخابرات سخت گیری های دیگری را جهت پیشگیری اعمال نماید.