دانستنی های حقوق
-
بررسی حقوقی و قانونی آزار جنسی زنان
در لغت نامه دهخدا مقابل کلمه «خشونت» آمده است: درشتی و زبری، ضد لینت و نرمی، خلاف نعومت، غلظت و سخت رویی و سختی و تندی و تیزی، غضب و خشم، حقارت و اهانت در مقابل کلمه «لینت» که به معنی نرمی، سهلی و سادگی می باشد. منابع مقاله: فصلنامه کتاب زنان، شماره 20، اسحاقی، محمد؛ چکیده: بی تردید خشونت و آزار جنسی زنان به عنوان یکی از انواع انحرافات اجتماعی، از عوامل مهم اختلال امنیت فرهنگی، اجتماعی، نظم و انتظام جوامع محسوب می شود و به همین دلیل نظام های مختلف حقوقی راه کارها، تدابیر و اقدامات ویژه ای را در کنترل، برخورد و ریشه کن کردن آن اتخاذ می کنند. در این میان نظام حقوقی اسلام و سیاست جنایی متخّذ از آن با انحرافات جنسی عموماً وخشونت و آزارجنسی خصوصاً به شدت برخورد می کند. مؤلف در این نوشتار درصدد است با ارائه تعریفی از خشونت و…
بیشتر بخوانید » -
تفتيش منازل چه قانونی دارد ؟
در مقررات مربوط به تفتيش و بازرسي، منزل فقط به محل اقامت شخص در مفهوم قوانين مدني يا تجاري اطلاق نمي‌شود. منظور از منزل هرگونه محل يا محفظي است كه شخص در آن سكونت مي‌كند. متهم تا زمانی که به موجب حکم قطعی دادگاه کیفری محکوم نشده است، در پناه اصل برائت قرار دارد و نمی‌توان وی را مجرم دانست. در این شرایط حمایت از حقوق شهروندان ایجاب می‌کند که در رفتار با آن ها موازین عادلانه و قانونی رعایت شود. یکی از مراحل دادرسی کیفری، تحقیقات مقدماتی است. ممکن است در تحقیقات و بررسی‌های مربوط به یک جرم، نیاز به ورود به منازل شهروندان و تفتیش و بازرسی باشد؛ در چنین شرایطی همواره باید اصل برائت و حفظ حقوق متهم مورد توجه باشد. در قانون آیین دادرسی کیفری برای حفظ حقوق متهم در زمان تفتیش و بررسی منازل، حقوقی پیش‌بینی شده است. نشريه حمايت در گفت‌وگو با دكتر محمدمهدي…
بیشتر بخوانید » -
اعاده حیثیت در محاکم کیفری چه شرایطی دارد و چگونه انجام می شود
به عبارت روشن‌تر با این اقدام کوشش می‌شود که آبروی از دست‌رفته شخص در افکار عمومی یا در جمع خاص به صورت مجدد احیا شود و با اثبات بی‌گناهی وی موقعیت اجتماعی زیان‌دیده به حالت اولیه برگردد. در راهروهای دادگاه یکی از سوالاتی که معمولا از وکلا و کارمندان دادگستری پرسیده می‌شود،درباره راهکار اعاده حیثیت است؛ زیرا در برخی از پرونده‌ها که اختلافات جزئی و انتقام‌جویی پای طرفین دعوا را به دادسرا باز می‌کند، در واقع، یکی از دو طرف اختلاف برای اینکه دیگری را زیر فشار قرار دهد و انتقام بگیرد، اقدام به طرح شکایت کیفری از طرف دیگر می‌کند و به این ترتیب در ذهن خویشان و آشنایان نوعی نگاه منفی به طرف مقابل به وجود می‌آورد. جبران این سوءبرداشت کار آسانی نیست؛ اولا رسیدگی به پرونده در دادسرا و دادگاه زمانی که به درازا می‌کشد که این خود در تشدید نگاه منفی آشنایان موثر است و ثانیا…
بیشتر بخوانید » -
شهادت دروغ چیست و چطور از آن جلوگیری کنیم
سن بلوغ در مورد پسر 15 سال قمری و در مورد دختر 9 سال قمری است؛ بنابراین شهادت طفل به عنوان دلیل پذیرفته نمی‌‌شود، اما میتوان از شهادت وی به عنوان اماره استفاده کرد. نکته دیگر اینکه سن بلوغ در زمان ادای شهادت معتبر است، هر شخصی که شکایتی در دادگاه دارد سعی می‌کند که شاهدی برای خودش دست و پا کند تا حرف خود را راحت‌تر به کرسی بنشاند. حتی ممکن است بعضی متوسل به شاهدان دروغی و غیرواقعی شود. در این صورت طرف مقابل باید چکار کند؟ چطور میتوان جلوی شهادت دروغ را گرفت و با آن مقابله کرد؟ یکی از راه‌هایی که در دادگاه به اشخاص کمک می‌کند تا از شهادت افراد بدون صلاحیت جلوگیری کنند «جرح و تعدیل گواه» است. جرح گواه به معنی ادعای فقدان یکی از شرایطی است که قانون برای شاهد مقرر کرده است. زمان جرح شاهد جرح شاهد زمان خاصی دارد. استفاده…
بیشتر بخوانید » -
چطور بر رفتار قضات نظارت می شود
آرای دادگاه عالي انتظامي مبني بر محكوميت قاضي به مجازات درجه 5 (كسر حقوق ماهانه تا يك دوم از يك سال تا دو سال) به بالا توسط محكوم‌عليه و آرای برائت توسط دادستان انتظامي قضات ظرف يك ماه از تاريخ ابلاغ قابل اعتراض در دادگاه عالي تجديدنظر انتظامي قضات است. اردیبهشت امسال دو مصوبه در خصوص نظارت و عملکرد قضات به تصویب رسید که در واقع قانون نظارت بر رفتار قضات مصوب 17/7/1390 مجلس شورای اسلامی را کامل می‌کند. اولین مصوبه آیین‌نامه اجرایی قانون نظارت بر رفتار قضات است که در تاریخ 30/2/1390 به تصویب رییس قوه قضاییه رسیده است. مصوبه دیگر آیین‌نامه نحوه بازرسی، نظارت و ارزشیابی رفتار و عملکرد قضات است که در اجرای ماده ۱۲ قانون نظارت بر رفتار قضات مصوب ۱۷ مهر ۱۳۹۰ مجلس شورای اسلامی و بنا به پیشنهاد دادستان انتظامی قضات در تاریخ 1392/3/8به تصویب رییس قوه قضاییه رسیده است. قضاوت یکی از دشوارترین…
بیشتر بخوانید » -
ضابطین قانون در جرایم مشهود چه اختیاراتی دارند
در فرض سوال، ماموری که جهت ابلاغ رای به محله‌ای مراجعت نموده و شاهد یک جرم مشهود بوده است ضابط دادگستری محسوب و می‌بایست مطابق ماده18 عمل نماید و درصورتی که مامور به تکلیف قانونی ماده18 قانون مارالذکر عمل ننماید و متهم فرار نماید سید احمد حسینی نسب(بازپرس دادسرای نظامی تهران): در پاسخ به سوال مطروحه می‌بایست قائل به تفکیک شد: 1- در مواردی که قانون آیین دادرسی کیفری1290 و قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور کیفری مصوب1378 حاکمیت دارد، در زمان حاضر که قوانین مذکور در مراجع کیفری اعم از عمومی و نظامی حاکمیت دارد باتوجه به اینکه در بند ط ماده 8 قانون نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران مصوب1369 اجرا و ابلاغ احکام قضایی را تکلیف نیروی انتظامی دانسته است و از طرفی در بندهای د، ز، ح؛ ماده8 قانون مذکور پیشگیری از وقوع جرم حفظ آثار و دلایل جرم و دستگیری متهم و…
بیشتر بخوانید » -
اعتبار قرار در دادسرا چیست
به استناد ماده160 قانون مجازات اسلامی مصوب1392 ادله اثبات جرم عبارت است از : اقرار، شهادت، قسامه و سوگند در موارد مقرر قانونی و علم قاضی می باشد. باتوجه به سؤال مطرح شده، لازم است مختصری درمورد اقرار و علم قاضی توضیح داده شود. باتوجه به مفاد مواد160 و211 قانون مجازات اسلامی مصوب1392 که علم قاضی از جمله ادله اثبات جرم اعلام گردیده است، آیا اقاریر متهم در مرحله دادسرا و نزد بازپرس می‌تواند منجر به یقین حاصل از مستندات بین بوده و نوعاً علم‌آور برای دادگاه باشد؟ رضا صمیمی(رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح استان آذربایجان‌غربـی): اساساً حجیت تمامی ادلّه قانونی تابع میزان اطمینانی است که برای قاضی ایجاد می‌نماید، چرا که فلسفه وجودی دلیل، ایجاد علّم در وجدان قاضی است. لیکن در قانون مجازات اسلامی علم قاضی به‌عنوان یکی از ادله اثبات دعوی و در عداد سایر دلایل اثباتی پیش‌بینی شده، از این‌رو است که وقتی سخن از…
بیشتر بخوانید » -
آیا می توانیم به قرار ترک تعقیب در دادسرا و دادگاه اعتراض کنیم ؟
ماده‌ی79 قانون آئین دادرسی کیفری مصوب1352 اشعار می‌دارد: «در جرایم قابل گذشت شاکی می‌تواند تا قبل از صدور کیفرخواست، درخواست ترک تعقیب کند. آیا قرار ترک تعقیب که در دادسرا صادر می‌شود قابل اعتراض است؟ در صورت پاسخ مثبت از جانب چه کسی قابل اعتراض است؟ آیا این قرار در دادگاه کیفری هم قابل صدور است یا خیر؟ دکتر غلام الواری(رئیس سازمان قضائی نیروهای مسلح استان کرمانشاه):در پاسخ به این سؤال باید گفت یکی از تحولات آئین دادرسی کیفری و در واقع یکی از نوآوری‌های قانون‌گذار در این خصوص افزایش اختیارات دادستان است تا بتواند در مواردی که جرم از اهمیت کمتری برخوردار است و از طرفی تبعات منفی که محکومیت کیفری از نظر فردی و اجتماعی دارد با مداخله در پرونده از تعقیب متهم خودداری و پرونده به طور موقت یا دائم در دادسرا مختومه گردد. از جمله این نوآوری‌ها، صدور قرار ترک تعقیب است که خود…
بیشتر بخوانید » -
علم قاضی در صدور حکم چه نقش و تاثیری دارد
به طور کلی میتوان نتیجه گرفت که در اکثر سیستم‌های حقوقی، قضات از اختیارات وسیع برای کشف حقیقت امور مطرح‌شده برخوردار شده‌اند و این رویکرد ناشی از این اندیشه است که قضات تماشاگری منفعل نیستند بلکه وظیفه کشف حقیقت را دارند در میان ادله چهارگانه، یعنی اقرار، شهادت، قسامه و علم قاضی، علم قاضی از اهمیت و جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. با توجه به اهمیت این موضوع در اثبات دعاوی بویژه دعوای قتل و با عنایت به اختلاف نظرهای موجود در فقه، در گفت‌وگو با کارشناسان حقوقی به بررسی مبانی فقهی و نظر فقها در مورد اثبات قتل به‌وسیله علم قاضی و بیان دیدگاه حقوق جزای ایران که برگرفته از منابع اسلامی‌است، می‌پردازیم. پس از استقرار نظام جمهوری اسلامی ایران با تصویب قانون مجازات اسلامی و نیز قانون اصلاح موادی از قانون آیین دادرسی کیفری و قوانین متعاقب آن، تغییرات بنیادی در نظام جرایم و مجازاتها و رسیدگی به…
بیشتر بخوانید » -
تعریف پدیده تورم جزایى چیست و چه پیامدهایی دارد
«براى دفاع اجتماعى در مقابل ارتکاب جرم و براى اعتلاى سطح اخلاق تودهها، کوچکترین پیشرفت در زمینه تحولات پیشگیرى اجتماعى [تحولات پیشگیرى عمومى و تحولات پیشگیرى فردى] صد بار بیش از انتشار مجموعههاى قوانین جزایى ارزش دارد». (9) مقدمه روند رو به رشد نرخ تبهکارى و افزایش تکرار جرم (1) از یک طرف و تغییر و تحولات دایمى و تاسفبار در قوانین جزایى از طرف دیگر، که عمدتا در راستاى وضع جرایم جدید و تشدید مجازاتها صورت مىگیرد، همه دلیل بر وجود نوعى بحران در سیاست جنایى بوده و نتیجتا ضرورت تحول در آن را ایجاب مىکند. آنچه که در این مقاله مىآید عهدهدار تبیین یکى از مهمترین جنبههاى این بحران یعنى تورم جزایى است که مطالب پیرامون آن طى چند فصل آینده و به شرح زیر ارائه مىشود: در فصل اول ابتدائا پدیده تورم جزایى تعریف و سپس به بیان علل آن پرداخته شده است و در…
بیشتر بخوانید »