مزاحمت تلفنی و شوخی با اورژانس جرم است و مجازات دارد

• مزاحمان تلفنی، در همه کشورها و همه اعصار وجود خواهند داشت، اما نکته مهم که باید مورد اهمیت قرار بگیرد این است که چرا در یک جامعه، آن هم پایتخت یک کشور، باید لشکری از افراد بیکار باشد که مروج ناهنجاری و ابتذال از طریق سامانه های مخابراتی، آن هم به طور مکرر و روزانه باشند و کنترل و محدودیت و برخوردی قانونی با آن ها برای جلوگیری از تکرار کار زشت آنها، مشاهده نشود

معضل مزاحمان تلفنی پس از سال ها هنوز ادامه دارد. گرچه این معضل از طریق تلفن های ثابت بسیار کاهش یافته و حتی گفته می شود به صفر رسیده است، اما از طرق دیگر این مزاحمت ها ادامه دارد. اما مشکل زمانی بیشتر می شود که این مزاحمت های تلفنی، با مراکزی همچون اورژانس و آتش نشانی و امثال آن صورت می گیرد.

دهه شصتی ها خاطره مزاحمت های تلفنی را به خوبی به یاد دارند یا بعضا به فراخور سنشان خودشان در آن دوران یکی از مزاحمان آن دوره بوده اند! در دو دهه گذشته مزاحمت های تلفنی به بهانه های مختلف از جمله شیطنت و به نوعی دست انداختن بستگان یا ایجاد ارتباط با شخص خاصی ایجاد می شد. در ضمن این امر در بین خانواده هایی با دختر و پسرهای جوان و نوجوان بیشتر مشاهده می شد. در این میان نیز نمی توان از شدت و حدت تماس های مزاحم به مراکز و سازمان های امداد و نجات همچون آتش نشانی، اورژانس و دیگر نهادها در آن دوران چشم پوشی کرد. با گذشت زمان و پیشرفت نرم افزارها کم کم از میزان مزاحمت های تلفنی از طریق تلفن ها کاسته شده است، اما باز هم کم و بیش مزاحمت هایی مشاهده می شود.

مزاحمت یا تماس های بی ربط

معضل مزاحمان تلفنی پس از سال ها هنوز ادامه دارد. گرچه این معضل از طریق تلفن های ثابت بسیار کاهش یافته و حتی گفته می شود به صفر رسیده است، اما از طرق دیگر این مزاحمت ها ادامه دارد. اما مشکل زمانی بیشتر می شود که این مزاحمت های تلفنی، با مراکزی همچون اورژانس و آتش نشانی و امثال آن صورت می گیرد. سخنگوی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران می گوید: در روزهای مختلف همچون اوایل هفته تعداد تماس ها به این سازمان کاهش یافته و در اواسط هفته میزان تماس ها افزایش می یابد. سیدجلال ملکی می افزاید: در یک دوره مزاحمت های تلفنی از تعداد فراوانی برخوردار بود، اما هم اکنون نمی توان تمام تماس های نامربوط را مزاحمت قلمداد کرد، آن هم به این دلیل که تعداد تماس ها به سازمان آتش نشانی به چند دسته تقسیم می شود: یک دسته از تماس ها تحت عنوان تماس های عملیاتی است که منجر به خروج نیرو از ایستگاه می شود. متاسفانه برخی از تماس ها و مزاحمت ها به نحوی حرفه ای انجام می شود که در برخی موارد منجر به خروج نیرو از ایستگاه می شود. به گفته او از تماس های غیرعملیاتی تحت عنوان تماس های مزاحم یاد نمی شود. برای مثال در روز به طور میانگین چهار هزار تا چهار هزار و ۵۰۰ تماس با این سازمان گرفته می شود. اما در روز فقط250 تماس منجر به عملیات می شود. با این تفاسیر به طور روزانه فقط پنج درصد تماس ها به سازمان آتش نشانی عملیاتی است و از مابقی آن نیز تحت تماس های تکراری، تماس های اشتباه، تماس های پرسش و پاسخ و … یاد می شود. ملکی می افزاید: در تماس اشتباه فرد قصد مزاحمت ندارد، اما به اشتباه با این سازمان تماس می گیرد. برای مثال ممکن است فرد خواستار تماس با اورژانس باشد، اما به دلیل استرس و اضطراب با آتش نشانی تماس می گیرد، آن هم به این دلیل که میزان شماره های سه رقمی در کشور فراوان است. او در توضیح تماس های پرسش و پاسخ این چنین می گوید: با وجود اینکه این قضیه چندان ضرری برای سیستم ندارد، اما باعث بروز اخلال در روند کار می شود. برای مثال افراد با تماس با ۱۲۵ خواستار راهنمایی در زمینه خرید خاموش کننده ها و … هستند. این تماس های مشاوره ای باعث جلوگیری از وقوع برنامه های عملیاتی گسترده می شود. به گفته او باید توجه داشت که هیچ یک از این تماس ها در قالب مزاحمت های تلفنی قلمداد نمی شود و میزان قابل توجهی از تماس ها را به خود اختصاص می دهد و فقط بخشی از تماس ها غیرواقعی است. با وجود اینکه در سال های اخیر از شدت تماس های مزاحم کاسته شده است، اما باز هم کم و بیش شاهد چنین تماس هایی در سازمان های امداد و نجات کشور هستیم. سخنگوی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران تاکید می کند: هر یک از افراد باید بدانند با خروج هر نیرو از ایستگاه به دلیل تماس های غیرواقع خسارت های فراوانی به سیستم و جامعه وارد می شود، چون در همان لحظه ممکن است سانحه ای به وقوع پیوسته باشد، اما به دلیل عدم وجود نیرو در ایستگاه روند پوشش دهی به حادثه با تامل انجام می شود. او درباره نحوه رفتار با فرد خاطی در این زمینه می گوید: با تماس با هر یک از سازمان های امداد و نجات کشور شماره و محل تماس گیرنده مشخص است و در صورت تکرار این عمل، به شکل قانونی با فرد خاطی برخورد می شود.

لذا مزاحمت های تلفنی به سازمان های امدادونجات و ایجاد مزاحمت برای اورژانس، امدادرسانی پرسنل این نهاد خدمت رسان را در بسیاری از مواقع با مشکل مواجه کرده است.
مزاحمان تلفنی، در همه کشورها و همه اعصار وجود خواهند داشت، اما نکته مهم که باید مورد اهمیت قرار بگیرد این است که چرا در یک جامعه، آن هم پایتخت یک کشور، باید لشکری از افراد بیکار باشد که مروج ناهنجاری و ابتذال از طریق سامانه های مخابراتی، آن هم به طور مکرر و روزانه باشند و کنترل و محدودیت و برخوردی قانونی با آن ها برای جلوگیری از تکرار کار زشت انها، مشاهده نشود.

چرا واقعاً هزاران نفر در روز، وقت و عمر خود را صرف فحاشی به اپراتورهای زحمتکش یک سامانه پرمخاطب و مهمی مانند 118و 115 و سازمان های دیگر  می کنند که نیاز گوی اطلاعاتی میلیون ها نفر در روز است.

چرا نهادهای اطلاعاتی و امنیتی کشور، قاطعانه این مروجان بی فرهنگی و زشتی در جامعه را، شناسایی، دستگیر و مورد مجازات قضایی و قانونی قرار نمی دهند تا شاهد تکرار مجدد این بی فرهنگی در پایتخت کشور نباشیم؟ پلیس سایبر ایران (فتا)، همان طور که در اخبار گزارش هفتگی TCI برترین ها نیز بعضاً منعکس می شود، به طور هفتگی، ده ها کلاهبردار و سارق و شیاد اینترنتی را که در شهرهای مختلف کشور، از مردم اخاذی می کنند یا زمینه آسیب های فرهنگی، فکری، مالی و ناموسی را برای کاربران جامعه اطلاعاتی ایران در فضای مجازی فراهم می کنند، دستگیر و به مقامات قضایی ارجاع می دهد اما چه مجازاتی در انتظار این افراد است؟

كیفر مرتكب جرم مزاحمت تلفنی علاوه بر اجرای مقررات، خاص شركت مخابرات در صورت شكایت شاكی حبس از یك تا شش ماه خواهد بود (موضوع ماده641قانون مجازات اسلامی) و در صورت گذشت شاكی تعقیب كیفری و اجرای مجازات متوقف نخواهد شد به دلیل اینكه این جرم از جرایم عمومی است و ماده 727 قانون مجازات اسلامی این جرم را در اعداد جرایم قابل گذشت احصا نكرده است. منظور از مقررات خاص كه در ماده اشاره شده است ماده واحده قانون اصلاح تبصره 2 ماده 14 قانون تأسیس شركت مخابرات می باشد كه مقرّر می دارد:
«هر كس وسیله مخابراتی در اختیار خود را وسیله مزاحمت دیگری قرار دهد یا با عمد و سوء نیت ارتباط دیگری را مختل كند برای بار اول پس از كشف، ارتباط تلفنی او به مدت یك هفته همراه با اخطار كتبی قطع و تجدید ارتباط مستلزم پرداخت هزینه های مربوطه خواهد بود برای بار دوم ارتباط تلفنی او به مدت سه ماه همراه با اخطار كتبی قطع و تجدید ارتباط مستلزم پرداخت هزینه های مربوطه و تقاضای مشترك خواهد بود و برای بار سوم، شركت، ارتباط تلفنی وی را به طور دائم قطع و اقدام به جمع آوری منصوبات تلفن نموده و ودیعه مشتری را پس از تسویه حساب مسترد  خواهدنمود».

پس برای مجازات مزاحمت های پیامكی و تلفنی، مجرمان به مجازات تعزیری محكوم می شوند. این مجازات ممكن است شامل شلاق، جریمه مالی و حبس باشد. نوع مجازات نیز بسته به شخصیت متهم، دفعات و نوع مزاحمت بستگی دارد.و همچنین  مزاحمت تلفنی موضوعی است كه علاوه بر امكان پیگیری از سوی شركت مخابرات، از طریق دادسرا و در قالب شكایت كیفری نیز قابل پیگیری است. برای این كار كافی است به دادسرای محل سكونت یا كار خود یعنی جایی كه مزاحمت در آنجا رخ داده مراجعه كنید. داشتن نامه ای از مخابرات نیز می تواند باعث سرعت در كار شود. در این مرحله روی یك برگه كاغذ شكایت خود را مطرح می كنید. عنوان مجرمانه این شكایت هم چنین است: «ایجاد مزاحمت تلفنی از طریق ارسال پیامك.» اگر توهین شدیدی هم صورت گرفته باشد، شاكی می تواند تقاضای «اعاده حیثیت» را هم مطرح كند. ممكن است طرف مقابل نامشخص باشد. در چنین حالتی در بخش مربوط به متشاكی نوشته می شود: «نامشخص.»

بعد از این مرحله، با ارجاع شكایت به یكی از شعبه های دادیاری یا بازپرسی، با نامه ای كه دادگاه خطاب به كلانتری برای تكمیل كردن تحقیقات می نویسد، كلانتری از مخابرات درخصوص این شماره تلفن استعلام و تقاضای پرینت مكالمات تلفنی را عنوان می كند. ممكن است این استعلام به طور مستقیم از سوی دادگاه خطاب به مخابرات ارسال شود، اما بخش اولیه كار در این مرحله شناسایی متشاكی است.
این نامه ها نیز برای بخش حقوقی شركت مخابرات ارسال می شود. در این بخش ردیابی مربوط به خط و گوشی تلفن عادی و همراه قابل انجام است. حتی مخابرات می تواند گوشی تلفن همراهی كه از آن تماس گرفته شده را ردیابی كند و این مساله را مشخص كند كه آخرین بار چه زمانی و چگونه از آن استفاده شده و چه سیم كارتی در آن فعال بوده است؟ پس از این مرحله و مشخص شدن شماره تماس، از سوی دادسرا برای آن نشانی و صاحب خط تلفن اخطاریه ارسال می شود و دادسرا ایشان را احضار و تحقیق می كند. اگر فردی در مرحله اول در دادسرا یا كلانتری حاضر نشود، برای بار دوم نیز برای او اخطاریه ارسال می شود و در نهایت با عدم حضور وی، برای بار سوم در صورتی كه دادستان دلایل جرم را قوی تشخیص دهد، برای او حكم جلب صادر می شوند.

در مرحله بازپرسی اگر فرد مزاحم این مساله را بپذیرد، پرونده با صدور كیفرخواست برای صدور رای به دادگاه فرستاده می شود. البته ممكن است متشاكی در طول مراحل بازجویی عنوان كند كه استعلام را قبول ندارد.

در این مرحله تا زمان اقرار، بازجویی ادامه می یابد و در صورتی كه دلایل كافی وجود داشته باشد، با اخذ قرار مناسب، پرونده مراحل بعدی خود را طی می كند.

یكی از شیوه های اثبات مزاحمت تلفنی، استناد به صدای ضبط شده است. صدای ضبط شده در رسیدگی به یك پرونده جزو اماره محسوب می شود و گاهی دادیاران، بازپرس ها یا قضات این مساله را نمی پذیرند. چون ممكن است با توجه به پیشرفت تكنولوژی، صدای ضبط شده ساختگی باشد.